Οι σωστικές ανασκαφές στο πλαίσιο κατασκευής φωτοβολταϊκών πάρκων στην Π.Ε. Κοζάνης έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα που θα παρουσιαστούν στην 36η ετήσια Αρχαιολογική Συνάντηση για το Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Η συνέχιση των ανασκαφών στο λιγνιτωρυχείο Μαυροπηγής, της ΔΕΗ Α.Ε., αποκάλυψε μεταξύ άλλων δύο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους. Στη θέση Λουλούδια ανασκάφηκε κατά τα έτη 2022-2023 ένα εκτεταμένο νεκροταφείο, με χρήση από την πρώιμη εποχή σιδήρου έως και τους ελληνιστικούς χρόνους. Αποκαλύφθηκαν 270 λακκοειδείς τάφοι, κάποιοι με λιθοσωρούς ως σήμα, ποικίλου προσανατολισμού, που διατάσσονται σε σειρές. Οι νεκροί συνοδεύονταν από κτερίσματα.
Στη θέση Ασπρότοπος ανασκάφηκε το 2022 μικρή οικιστική εγκατάσταση της αρχαιότερης νεολιθικής περιόδου. Πρόκειται για μια συστάδα μεγάλων και μικρότερων λάκκων που δείχνουν να αποτελούν υπόσκαφους χώρους κατοικίας, στην οποία ανήκει και μία επιφανειακή εστία.
Πραγματοποιήθηκαν δύο σωστικές ανασκαφές εντός του Δήμου Σερβίων, φέρνοντας στο φως αρχαιότητες της εποχής του χαλκού. Η ανασκαφική διερεύνηση στη θέση Ανατολικό, στον Ροδίτη του Δήμου Σερβίων, αποκάλυψε κυκλική υπόσκαφη οικία, δύο εστίες και μία κυκλική περιοχή με καύση και λίθους, καθώς και τρεις λιθοσωρούς οι οποίοι φαίνεται πως ανήκουν σε μεταγενέστερη φάση. Στη θέση Βαρικάγια, στην Μεσιανή του Δήμου Σερβίων, ανασκάφηκε τάφρος, μήκους περίπου 7 μέτρων, η οποία περιείχε μεγάλη συγκέντρωση αγγείων, ακέραιων και θραυσμένων.
Γόνιμα ήταν και τα αποτελέσματα της αρχαιολογικής έρευνας για την ταφική και οικιστική χρήση του χώρου στη θέση «Εύφορα», στον Φούφα Εορδαίας επίσης στο πλαίσιο κατασκευής φωτοβολταϊκού πάρκου. Η σωστική ανασκαφή ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2022 και ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς. Οι αρχαιότητες που εντοπίστηκαν και διερευνήθηκαν μαρτυρούν διαχρονική χρήση του χώρου με χρονικά κενά.
Η αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης Άννα Κλημάντου, μιλώντας στο prlogos ανέφερε ότι αποκαλύφθηκε ένα οργανωμένο νεκροταφείο της πρώιμης εποχής σιδήρου με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην απόθεση ταφής. Σε ένα τάφο πέρα από το σκελετό βρέθηκε και ένα κρανίο βοοειδούς στην θέση του κεφαλιού του νεκρού ,μια μοναδική περίπτωση ενταφιασμού στην περιοχή που θα μελετηθεί για περισσότερα στοιχεία για την κατανόησή του.
Επίσης βρέθηκε ρωμαϊκός τάφος και ένας ακόμα των βυζαντινών χρόνων .Η ταφική χρήση του χώρου συνδέεται με την πρώιμη εποχή σιδήρου, τους ρωμαϊκούς / υστερορωμαϊκούς χρόνους και τη βυζαντινή εποχή, ενώ η οικιστική χρήση του χώρου με τους ρωμαϊκούς / υστερορωμαϊκούς χρόνους.
Ιωάννα Παπαδημητρίου
