Με ζουρνάδες και κορνέτες
Ο Φανός της συνοικίας 11ης Οκτωβρίου ανέκαθεν γινόταν στην γωνία των οδών 11ης Οκτωβρίου και Αριστοφάνους.
Παλαιότερα, πριν την οικοδόμηση του συγκροτήματος του τεχνικού τμήματος του Ο.Τ.Ε. στην θέση αυτή, είχε την έδρα της η πυροσβεστική υπηρεσία της εποχής εκείνης, το λεγόμενο “πυροσβεστείο”. Αυτή η γωνία ήταν το σημείο αναφοράς των απόκρεων.
Δεν υπήρχε άνθρωπος της γειτονιάς, άνδρες και γυναίκες, που να μην συμμετέχουν στο κέφι των απόκρεων, στις εκδηλώσεις της εποχής, στην κατασκευή του άρματος, στην συμμετοχή της παρέλασης, στην προετοιμασία και την συμμετοχή στους φανούς, καθώς και στις εκδηλώσεις του Αγίου Δημητρίου την Καθαρά Δευτέρα.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται το κλάμα του Μίκα τ’ λά-ψα, όταν δεν ήρθαν στην ώρα τους οι άλλοι γείτονες, το πρωί της Κυριακής, προκειμένου να στηθεί ο νοντάς, διότι το Σάββατο είχαν ξενυχτίσει όλοι στους χορούς της εποχής.
Τα μικρά παιδιά μάζευαν από τα κέντρα διασκέδασης τα φιλυρίδια και τα έκαναν φούντες για το στόλισμα του νοντά. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχε χρηματοδότηση από την πολιτεία, όλα τα έξοδα καλύπτονταν από την συνδρομή των γειτόνων. Τα έξοδα, βέβαια, περιορίζονταν μόνο στην αγορά του κρασιού και του δαδί.
Τα κεράσματα ήταν όλα σπιτικά μαγειρεμένα.
Το σαραϊλί και ιδιαίτερα ο μπακλαβάς κυριαρχούσε στα κεράσματα, όπως και τα κιχιά με τις πίτες.
Η αρχή των απόκρεων γινόταν με το χαρακτηριστικό τρίγγινο πιάτο, όπου ο Μίκας τ’ κλάψα καλούσε τους γειτονους να συνδράμουν οικονομικά για τα έξοδα των α-
πόκρεων.
Η πρωτοπορία της γειτονιάς ήταν στην δεκαετία του 1950, όταν ο Μίκας τ’ κλάψα μαζί με τον Γιώρ’ Δούρβα. Είχαν την έμπνευση της κατασκευής του νοντά τς’ Τιάτι-ους.
Η Τιάτιου ήταν η πρώτη γυναίκα που κάθισε στον νοντά και για μια τιμής ένεκα δόθηκε και η ονομασία της.
Οι γείτονες ήταν όλοι τεχνίτες, οπότε η κατασκευή του νοντά ήταν εύκολη γενικώς.
Το μεράκι του στολίσματος το μοιράζονταν όλοι οι γείτονες με τα διάφορα στολίδια που φέρναν από τα σπίτια τους.
Μια άλλη πρωτοπορία στην ίδια δεκαετία ήταν οι ζωγραφιές των μεθυσμένων να φυγουράρουν στους στύλους της γειτονιάς καθώς και μέσα στον νοντά. Η πρωτοπορία αυτή ήταν από το Γιώργο Σαμ.
Υπήρχαν πάρα πολλοί τραγουδιστές, άνδρες και γυναίκες, καθώς και οργανοπαίχτες της γειτονιάς με ζουρνάδες, νταούλια, κλαρίνα, κορνέτες.
Όλοι αυτοί συντέλεσαν στο να θεωρείται ο φανός της 11ης Οκτωβρίου από τους καλύτερους και μάλιστα να έχουν κερδίσει τα περισσότερα βραβεία σε οργάνωση, τραγούδι, κέφι, συμμετοχή και ό,τι άλλο βραβεύονταν εκείνη την εποχή.
Το κρασί βέβαια ποτέ δεν έφτανε.
Τα άρματα στην παρέλαση της γειτονιάς ήταν από τα πλέον φανταχτερά και θεατρικά.
Επειδή όπως προαναφερθεί ήταν όλοι τους τεχνίτες κατάφερναν πάντα να εμφανίζουν άρματα που διακρίνονταν για την κατασκευή τους, την καλαισθησία τους και το καθαρό Κοζανίτικο χιούμορ.
Τα άρματα κατασκευάζονταν κυρίως μέσα στο πυροσβεστείο”.
Όλοι οι γείτονες τις μέρες των απόκρεων ήταν ντυμένοι καρναβάλια, όχι με στολές αγορασμένες, αλλά με ότι εύχερο μπορούσαν να ντυθούν μέσα από τα σπίτια τους.
Τα πειράγματα δεν είχαν τέλος.
Στην δεκαετία του 1980 ο φανός μεταφέρθηκε από την γωνία11ης Οκτωβρίου και Αριστοφάνους λίγα μετρά παρακάτω στην διασταύρωση 11ης Οκτωβρίου και Αριστοτέλους, οπότε και πήρε το όνομα φανός Αριστοτέλης. προσαρμοσμένος πλέον στα καινούργια δεδομένα της σύγχρονης εποχής αλλά πάντα με την ζωντάνια, τη διάθεση και την ευχαρίστηση των παλαιοτέρων.
Αναδημοσίευση από τις ΑΙΧΜΕΣ Ειδική έκδοση της Εφημερίδας Πρωινός Λόγος, τεύχος 2, Μάρτιος 2000
