ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Τύμανδρος η Τύμανδος ήταν μια αρχαία Ελληνική πόλη στα νότια της Σωζοπόλεως (Ουλουμπορλού).
Σήμερα στην θέση της βρίσκεται μια κωμόπολη με το όνομα Yassıören που ανήκει στο δήμο ( περιοχή ) Σενρκέντι /Senarkent του νομού της Σπάρτης στην Μικρά Ασία .
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Η αρχαία πόλη η οποία βρισκόταν κοντά στα Φρυγικά σύνορα στα βορειοδυτικά της περιοχής Πισιδίας, ανήκε στο βόρειο τμήμα της περιοχής και της Ρωμαϊκής επαρχίας της Πισιδίας , μεταξύ Φιλομηλίου και Σωζόπολης (Απολλωνία).
Η τοποθεσία ταυτίζεται όπως ήδη έχουμε πει, με τη σύγχρονη πόλη Yassıören όπου γύρω της εντοπίζονται τα ερείπια της αρχαίας Ελληνικής πόλης ,βόρεια της Σπάρτης και κοντά στη λίμνη Πρόσταινα (Eğirdir )
Η πόλη βρισκόταν σε μια πλατιά πεδιάδα που υφιστατο τις συνέπειες της ανόδου της στάθμης της λίμνης .
Το Senrkent, βρίσκεται σε απόσταση 3 χλμ από τον οικισμό Yassıören . Απέχει 75 χλμ. από την Σπάρτη βρίσκεται σε μια κοιλάδα στα δυτικά του βόρειου τμήματος της λίμνης της Πρόσταινας ( Eğirdir, ) του βορείου τμήματος που ονομαζόταν πριν από την ενοποίηση δυο λιμνών λίμνη Χουραν (Hoyran. )

ΤΟ ΟΝΟΜΑ
– Τύμανδρος ή Τύμανδος και Ταλμπόνα,
Το όνομα της αρχαίας Ελληνική πόλης ήταν Τύμανδρος ή Τύμανδος
Αν και το όνομα του Τύμανδρου δεν απαντάται στα αρχαία κείμενα, ο Ιεροκλής την αποκαλεί με αυτό το όνομα αλλά και το όνομα της πόλης αναφέρεται στους επισκοπικούς καταλόγους της Βυζαντινής Περιόδου.
Ονόματα προσώπων Τύμανδρος και Τυμάνδρα τα συναντούμε σπανίως στην αρχαία Ελλάδα
* Τύμανδρος
Το όνομα Τύμανδρος το βρίσκομαι σε παλιά λεξικά το όνομα το συναντήσαμε στο λεξικό του 1852 του Σκαρλάτου που μιλά για Μακεδόνα αξιωματούχο
Επίσης το συναντήσαμε σε νόμισμα αξιωματούχου (πιθανόν εφόρου )
από την Σπάρτη των Λακεδαιμόνιων του 1ου αιώνα π.Χ.
**Τύμανδρα
Τύμανδρα μήτηρ της Κορινθίας τς Λαίδος αλλά και
Τύμανδρα Θυγ. Του Τυνδάρου και γυναίκα του Έχεμου, μήτηρ δε του αποικίσαντος εις Ιταλίαν Εύανδρο.
– Ταλμπόνα, / Talbonda
Κατά τον Πτολεμαίο η πόλης είχε το όνομα Talbonda αλλά αποδέχεται και το Τύμανδρος
–Τουρκική εκδοχή για τον Τύμανδρο
Υπάρχει μια εκδοχή από Τούρκους επιστήμονες ότι η λέξη Τύμανδρος. είναι Φρυγική και έχει σχέση με το έδαφος
Αργότερα είπαν ότι η Λυδική λέξη έχει σχέση με το νερό .
Όμως οι Φρύγες που ξεκίνησαν από τα Βαλκάνια την περιοχή των Πρεσπών και ήταν Ελληνικά φύλα που μεταναστεύσανε στην Μ. Ασία
Το ίδιο και οι Λυδοί που έχουν Πελασγοτυρρηνικη προέλευση που οι ρίζες βρισκοντε στα νότια Βαλκάνια
Επίσης ισχυρίζονται ότι Τύμαντος ή Τύμανδρος ή Τύμανδος ήταν γνωστός και ως Μάντος, Μάντας Κίρι ή Γιασί Βεράν, ήταν πόλη της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής εποχής στη βόρεια Πισιδία ,ονόματα τα οποία δεν έχουμε στοιχεία να τα αμφισβητήσουμε
–Tummanda, Τύμαντο.
Έχει γράφει για την πόλη το όνομα “Tummanda”, η οποία δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί από ορισμένους γλωσσολόγους, Αν και δεν έχει αποδειχθεί ως τέτοιο, συνδυάζεται με τον Τύμαντο. Ενδεχόμενα να αποτελούσε Ρωμαϊκή απόδοση της αρχικης ονομασίας Τυμανδρος ή παραφθορά η δεύτερη.
– Yassıviran
Το όνομα του χωριού αναφέρεται ως Yassıviran στα αρχεία του 1912
πόλη των Τυμάντων»
– Senιrkent,
Αργότερα μετά την φυγή των Ελλήνων έγινε Senιrkent,
Ο Hüseyin Namık Orkun, ο οποίος υποστηρίζει ότι το όνομα Senykent προέρχεται από τη Σαμαρκάνδη στην Ασία,
. Η πόλη Σαμαρκάνδείναι γνωστή για την ιστορική και πολιτιστική σημασία της, που οφειλόταν στην κεντρική της θέση στον Δρόμο του Μεταξιού ανάμεσα στην Κίνα και τη Δύση.
Η Σαμαρκάνδη είναι μία από τις αρχαιότερες συνεχώς κατοικούμενες πόλεις στον κόσμο, που ευδοκίμησε εξαιτίας της θέσεώς της πάνω στον κύριο εμπορικό δρόμο μεταξύ Κίνας και Ευρώπης («Δρόμος του μεταξιού»). Σε κάποιες χρονικές περιόδους, η Σαμαρκάνδη ήταν η μεγαλύτερη πόλη της Κεντρικής Ασίας. Ιδρύθηκε περί το 700 π.Χ. και ήταν η πρωτεύουσα της Σογδιανής (χώρας που αποτελούσε τότε σατραπεία της Περσίας των Αχαιμενιδών) όταν την κατέλαβε ο Μέγας Αλέξανδρος, το 329 π.Χ..

ΙΣΤΟΡΙΑ
Η πόλη Senrkent έχει επηρεαστεί από διάφορους πολιτισμούς σε ιστορικές περιόδους.
Υπάρχουν συνολικά εννέα τύμβοι στην πεδιάδα Senykent.
Μεταξύ των τεχνουργημάτων που έχουν διασωθεί στην περιοχή. Επιπλέον, υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας πόλης Tymandos, Yassıören, Güreme, Garip, Tohumkesen, December και τύμβοι Gençali στην περιοχή.
Η ιστορία της πόλης Senrkent χρονολογείται από την αρχαιότητα.
Τα πρώτα ίχνη οικισμού στην επικράτεια της συνοικίας βρέθηκαν στους τύμβους /αναχώματα με τα ονόματα ;
Yassıören Höyük ( Yassıören ),
Güreme Höyük ( Ortayazı ) ,
Garip Höyük ( Garip ),
Tohumkesen Höyük ( Büyükkabaca ),
Aralik Höyük ( Büyükkabaca ),
Aralik Höyük ( Büyüçay )
Από τα όστρακα που προέκυψαν από τις υπέργειες έρευνες στούς τύμβους που βρίσκονται στις γύρω περιοχές γίνεται αντιληπτό ότι στην περιοχή κατοικούσαν άνθρωποι από την
Χαλκολιθική (Πέτρινη-Μάδη: 4000-3000 π.Χ.),
την Παλαιά Χάλκινη (3000-2000 π.Χ.) εποχή.
Στην περιοχή, από τα αρχαία χρόνια υπήρχε η κυριαρχία των , Χετταϊων , Φρυγών , Λυδών , Περσών , Μακεδόνων , Ρωμαίιων και Βυζαντινών.
Αναφέρεται ως Pitaşşa στις Χεττιτικές πηγές, που δείχνει ότι οι Χετταίοι κατέβηκαν στην περιοχή της Τυμάνδρου.
–Φρύγες & Λυδικοί
Οι Φρύγες από το 750 έως το 690 π.Χ. και στην συνεχεία οι
Λυδοί από το 690 έως το 547 π.Χ. κυριάρχησαν στην περιοχή
– Πέρσες (547-334 π.Χ.),
Αν και δεν υπάρχουν λείψανα μία σφηνοειδή επιτύμβια στήλη της Ύστερης Αρχαϊκής Εποχής (540/530-480 π.Χ.) βρίσκονται στην επαρχία Πισιδία.
Είναι τα πρώτα δείγματα Ελληνοπερσικής τεχνοτροπίας που βρέθηκαν στο τμήμα εντός των συνόρων της Τουρκίας και είναι πολύ σημαντικό.
—Μακεδόνες (334-323 π.Χ.),
το 333 π.Χ, η περιέχει καταλειφθείκε από τα Μακεδονικα στρατεύματα
– Ελληνιστικοί χρόνοι
Με τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου κυριαρχούσαν στην περιοχή .οι Σελευκίδες π.Χ.
– Ρωμαίοι
Το 188 π.Χ ηττήθηκαν από τον Ρωμαϊκό στρατό, υπέγραψαν την Απάμεια (Δηναρ) ειρήνη και αποχώρησαν από το τμήμα μέχρι τα βουνά του Ταύρου.
— Βασίλειο της Περγάμου
Μετά από αυτό, η περιοχή αφέθηκε στο Βασίλειο της Περγάμου από τους Ρωμαίους.
Με θέληση του Αττάλου Γ’, βασιλιά της Περγάμου, ο χώρος αυτός δόθηκε στους Ρωμαίους μαζί με τη γύρω περιοχή.
– Ρωμαίοι
Οι Ρωμαίοι, μαζί με άλλους οικισμούς της γύρω περιοχής, συνέδεσαν το Σενρκέντι με την Επαρχία Κιλικίας και στη συνέχεια με την Επαρχία της Ασίας μεταξύ των ετών 102-49 π.Χ.
– Γαλάτες
Η περιοχή, που τέθηκε υπό τον έλεγχο του Γαλάτη βασιλιά Αμύντα το 39 π.Χ., παρέμεινε σε αυτή την κατάσταση μέχρι το 25 π.Χ., στη συνέχεια περιλήφθηκε στην Πολιτεία της Γαλατίας.
Μετά την διασπαση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Ανατολική και Δυτική το 395 μ.Χ. , παρέμεινε εντός των ορίων της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Βυζαντινή).
–Οθωμανοί
Οι Τούρκοι κατέλαβαν πολλά μέρη της Δυτικής Μ.Ασιας μετά τη μάχη του Μαντζικέρτ. Το Σενίκεντ και τα περίχωρα του Σουλεϊμάν Σαχ και Βυζαντινός Αυτοκράτορας VII.
Με τη συμφωνία που έγινε μεταξύ του Μιχαήλ, μπήκε στην κυριαρχία των Σελτζούκων.
Ωστόσο, η Σελτζουκική κυριαρχία στις περιοχές αυτές δεν κράτησε πολύ.
Η τουρκική κυριαρχία δεν μπορούσε να επιτευχθεί λόγω της ισχυρής άμυνας του Βυζαντίου και των Σταυροφοριών.
Τα καταληφθέντα μέρη άλλαξαν χέρια μεταξύ Βυζαντινών και Σελτζούκων.
Μετά τη Μάχη του Μυριακεφάλων το 1176 άρχισε μόνιμη τουρκική εγκατάσταση στην περιοχή. Σουλτάνος Β’.
Καταλήφθηκε μαζί με την Σπάρτη την εποχή του Izzeddin Kılıç Arslan .
– Πριγκιπάτου Hamidoğulları .
Το 1301, το Senrkent και τα περίχωρά του πέρασαν υπό την κυριαρχία του Πριγκιπάτου Hamidoğulları .
Η περιοχή του Senrkent, προσχώρησε στα οθωμανικά εδάφη το 1361. Και το το 1370 Τούρκοι της φυλής Kayı των Oghuzs .
εγκαταστάθηκαν σε αυτή.
Το 1880, η δημοτική οργάνωση ιδρύθηκε ως υποπεριφέρεια του Uluborlu.
– Τύμανδρος = “Sınkent” το 1776 μ.Χ.
Σύμφωνα με την Επαρχιακή Επετηρίδα του Ικονίου του 1901,υπήρχε ο οικισμός γνωστός ως “Sınkent”με 1776 σπίτια, 55 καταστήματα, 290 πάγκοι με χαλιά, 2 αρτοποιεία,

ΤΥΜΑΝΔΡΟΣ
Η αρχαία πόλη Τύμανδρος, βρισκόταν κοντά στα σύνορα της Φρυγίας στα βορειοδυτικά της περιοχής της Πισιδίας, βρίσκεται κοντά στη σημερινή πόλη Yassıören.
Η αρχαία πόλη Τύμανδρος περιβάλλεται από ψηλά βουνά, το όρος Καρακούς στα δυτικά, τον Σουλτάνο στα ανατολικά. από το όρος Beşparmak και το όρος Μπάρλα στα νότια. Αυτά τα βουνά αποτελούν ένα φυσικό σύνορο μεταξύ των περιοχών Φρυγίας και Πισιδίας.
Δεν υπάρχουν πληροφορίες για την ημερομηνία ίδρυσης της πόλης. Ωστόσο, το όνομα της πόλης αναφέρεται ως Τύμανδρος ή Τύμανδρος σε μεσαιωνικά εκκλησιαστικά αρχεία.
Για την αρχαία πόλη Τύμανδρος, η οποία βρίσκεται κοντά στα σύνορα της Φρυγίας στα βορειοδυτικά της περιοχής της Πισιδίας, βρίσκεται κοντά στη σημερινή πόλη Yassıören. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για την ημερομηνία ίδρυσης της πόλης. Το όνομα της πόλης είναι Talbonda στον Πτολομεαίο και Τύμανδρος ή Τύμανδρος στα μεσαιωνικά εκκλησιαστικά αρχεία.
Αν και δεν υπάρχουν λείψανα αυτής της πόλης, διάσπαρτα ρωμαϊκά αρχιτεκτονικά θραύσματα, επιτύμβιες στήλες σε σχήμα πόρτας και αετώματα, δύο παλαμοειδείς και μία σφηνοειδή επιτύμβια στήλη από την Ύστερη Αρχαϊκή Εποχή (540/530-480 π.Χ.), η Πισιδία είναι τα πρώτα δείγματα Ελληνοπερσικής τεχνοτροπίας, που προέκυψε στο τμήμα της επαρχίας εντός των ορίων της επαρχίας, και είναι πολύ σημαντική.
– Αρχαιολογικές έρευνες στους τύμβους
Σ ε εξέλιξη βρίσκονται από το 2008 σε 5 ανασκαφές σε τομβους γύρω από το Yassıören. (Αρχαία Τύμανδρος ) και μέσα σε αυτό από την αρχαιολογική υπηρεσία (χάρτης στο κολάζ φωτογραφιών )
Οι αρχαιολογικές μελέτες έγιναν στους τύμβους, εφερα στο φως ενδιαφέροντα ευρημαεα, που έχουν προέλευση από την προ Χριστού εποχή.
Έχουν βρεθεί αντικείμενα και υπολείμματα που χρονολογούνται από 3000–1200 χρόνια. Πριν .
– Δελπινάρ
Πολύ κοντά στον Τύμανδρο υπάρχει ο οικισμός Δελπινάρ όπου προφανώς βρισκόταν μια από τις νεκροπόλεις του .οπου υπάρχουν αρκετά εύρημα και τάφοι λαξευμένοι σε βράχους
Υπάρχουν δύο τύμβοι που βρίσκονται δίπλα δίπλα Και οι δύο τύμβοι αρ. 1 και 2 του Delpınar είναι βραχώδεις. βρίσκεται στο υψόμετρο.
Ευρήματα από την περιοχή μεταφέρθηκαν στο μουσείο της Σπάρτης
Στήλες του 6ου αιώνα π.Χ. από αυτούς τους τύμβους υποδηλώνουν ανήκουν στην Περσική περίοδο . Και οι δύο στήλες ανήκουν στον ιωνικό τύπο. Παραδείγματα με τίτλο Aνθέμιον .
Αποκαλύφθηκε ότι ήταν νεκροταφείο που χρησιμοποιήθηκε μέχρι τη Ρωμαϊκή Περίοδο.
– Ulaş Tepe.
Στο Ulaş Tepe υπάρχουν ευρήματα που δείχνουν την παρουσία των Μακεδόνων την Ελληνιστική Περίοδο
–Αρχαία θρησκεία
Οι πρώτες έρευνες έγιναν από τον Sterrett το 1885 και προσδιορίστηκε το καθεστώς της πόλης.
Βρέθηκε η επιγραφή στην οποία προέκυψαν τα στοιχεία για πίστη τον ήλιο.
–Αυτόνομη Ρωμαϊκή πόλη
Κατά τον 3ο αιώνα μ.Χ. οι κάτοικοι του Τύμανδρου ζήτησαν από τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα δημοτικό καθεστώς (ενα είδος αυτονομίας).
Το αίτημά τους έγινε δεκτό, όπως καταγράφεται τόσο σε μια επιγραφή στον Τύμανδρο, όσο και σε μια επιστολή του αυτοκράτορα, πιθανώς του Διοκλητιανού .
Στην πόλη παραχωρήθηκαν τα δικαιώματα να εκλέγει δικαστές , αιδίλους και κοσμήτορες . και να ιδρύσει ένα δημοτικό συμβούλιο με 50 μέλη (Decurionς ηταν μέλη του συγκλητικού τάγματος στις Ρωμαικές σε επαρχιακές πόλεις οργανωμένες κατά το ιταλικό πρότυπο. Ο αριθμός των decuriones διέφερε σε διαφορετικές πόλεις, αλλά συνήθως ήταν 100 ) και δημαρχείο, και να εκδώσει διατάγματα.
– Χριστιανική θρησκεία .
Η Πισιδία ήταν πρώιμο κέντρο του χριστιανισμού και βρισκόταν στην εκκλησιαστική επαρχία της Αντιόχειας . Γνωστοί επίσκοποι της έδρας περιλαμβάνουν:
*- Λογγίνος του Τύμανδρου
Ηη ελληνική γλώσσα των πρακτικών της εκκλησιαστικής συνέλευσης που συγκλήθηκε στη Χαλκηδόνα (Kadıköy) το 451 μ.Χ. αναφέρει τον επίσκοπο με το όνομα «Λογγίνος από την πόλη των Τυμάντων», η λατινική γλώσσα δείχνει το ίδιο πρόσωπο με τον «Λόγγιο από την πόλη Ταλμπόντα».
*- Ο Καλλίνικος του Τυμάνδου στην Πισιδία εμφανίστηκε στην Α’ Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης
*- Επίσκοπος Aloysius Pareparambil (Tymandus) 1919(τιτυλικός Ρωμαιοκαθολικός επίσκοπος)
Η επισκοπή παραμένει κενή έδρα στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία .
— Άραβες
Η περιοχή αργότερα έχει υποστεί αραβικές επιδρομές από τον 7ο αιώνα. Από τον 12ο αιώνα και μετά παρατηρούνται τουρκικές επιδρομές στην περιοχή.

ΤΟ ΑΓΙΑΣΜΑ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΧΩΡΙΟ
Αγίασμα Γιασσιορέν (Ayazmana Yassiören) είναι το όνομα της περιοχής περιπάτου που βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού στα νοτιοανατολικά του χωριού Yassiören’ στην περιοχή Senrkent της επαρχίας Isparta.
Η ύπαρξη του αγιάσματος στο Γιασισορεν δείχνει ότι πριν από την έλευση των Τούρκων στην θέση που υπήρχε η αρχαιοελληνική πόλη Τυμανδρος ,οι χριστιανοί κάτοικοι είχαν εκκλησία ή κάποια άλλο κτίσμα δίπλα στο οποίο έτρεχε το νερό πηγής στην ρίζα ενός γερικου δένδρου, του οποίου ο κορμός και τα κλαδιά του έχουν καεί, συνεχίζει να είναι το πιο επισκέψιμο κέντρο έλξης του την περιοχή, φιλοξενώντας χιλιάδες ανθρώπους. στο οποίο πίστευαν ότι έχει θαυματουργικές ιδιότητες όσες φορές είχαν προβλημάτισα υγείας
Το άγιασμα ( Τουρκ. Ayazmana )είναι μια πηγή νερού, το οποίο θεωρείται ιερό από τους ορθόδοξους χριστιανούς.
Η αγία πηγή, που δεν έχει χάσει τη σημασία της σε κάθε περίοδο της ιστορίας, έχει γίνει το επίκεντρο της προσοχής ως ιερός τόπος από τους πρώτους αιώνες της Χριστιανοσύνης
αυτο συνεχίσθηκε μέχρι και την κατάληψη της περιοχής από τους Τούρκους που στην συνεχεία εξισλάμισαν πολλούς Ελληνορθόδοξους με διάφορους τρόπου βίαιους ή μη , οι οποίοι όμως παρά την αλλαγή της πίστης τους δεν ξέχασαν τα ήθη και τα έθιμα τους

Η ΤΥΜΑΝΔΡΟΣ ΣΗΜΕΡΑ ( Senrkent )
Το Senrkent το 2020 είχε στηνπολη 4359 κάτοικους στιην γύρω περιοχή 6472 κάτοικους συνολικά 11231
Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία κυρίως μς την οπωροκαλλιέργεια να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή.
Η παραγωγή μήλων , σταφυλιού , κερασιού , βύσσινου , ζαχαρότευτλων και δημητριακών είναι έντονη.
Υπάρχει και κτηνοτροφική δραστηριότητα με εκτροφή βοοειδών, προβάτων και πτηνοτροφία.