Νίκος Καντηράνης:Στο 54% η συμμετοχή της τέφρας στις συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου
Επιδικάζεται σήμερα Τρίτη στο Τριμελές Εφετείο Κοζάνης υπόθεση σχετικά με το εξασθενές χρώμιο που εντοπίστηκε στις κοινότητες Αγίου Δημητρίου, Ρυακίου, Κοιλάδας και Ακρινής. Πρωτοδίκως το 2019 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Κοζάνης είχε κρίνει ενόχους τους διευθυντές της ΔΕΗ του Νότιου Πεδίου, για υποβάθμιση του περιβάλλοντος και για μη μέριμνα στην ασφαλή διαχείριση της τέφρας. η οποία και προκάλεσε τον εμπλουτισμό των νερών με το τοξικό εξασθενές χρώμιο στις πάνω κοινότητες.
Η απόφαση προσβλήθηκε με έφεση. Η παρουσίαση της μελέτης του Α.Π.Θ. , αλλά και της Περιφέρειας που εκπονήθηκε από το ΙΓΜΕ , το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας και το Κέντρο Περιβάλλοντος θα αντιπαρατεθούν για να παρθεί η τελική απόφαση .
Οι μάρτυρες κατηγορίας,Κώστας Πουτακίδης και Ηλίας Τεντζογλίδης ,από το Σύλλογο Περιβάλλοντος Ακρινής και το Σύλλογο Ανέργων Αγίου Δημητρίου-Ρυακίου εξήγησαν ότι δεν τηρούνταν οι περιβαλλοντικοί όροι στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου.Έγιναν αναφορές και καταγγελίες για μη σωστή διαχείριση της τέφρας και επιβλήθηκαν πρόστιμα για υποβάθμιση του περιβάλλοντος.Υπήρχαν προβλήματα με τα αιωρούμενα σωματίδια .Από τον Απρίλιο του 2013 η ΔΕΥΑΚ μετά από μέτρηση ενημέρωσε τους κατοίκους για την ύπαρξη εξασθενούς χρωμίου .Έπιναν για ένα χρόνο εμφιαλωμένο μέχρι που η ΔΕΥΑΚ βρήκε άλλη πηγή υδροδότησης των οικισμών.Ήταν γνωστή η ύπαρξη του εξασθενούς χρωμίου από το 2007 σύμφωνα με τους μάρτυρες ,αλλά δεν έγινε γνωστή.Όσο για τον αποθέτη Α9 έγινε σαφές ότι αποτελούσε εστία μόλυνσης,ήταν πάντα γεμάτος,αναμοχλεύονταν η τέφρα ,λειτουργούσε συνέχεια και απαιτούνταν τουλάχιστον δέκα μέρες να αδειάσει.Έκλεισε τέλη 2016-αρχες 2017 και μπαζώθηκε.Επιπλέον η τέφρα που πήγαινε στο ορυχείο,έπεφτε από τον ταινιόδρομο δεξιά και αριστερά και δεν είχε τα ανάλογα μπεκ διάβροχης όποτε υπήρχε ένα μόνιμο σύννεφο σκόνης.
Ο κ.Νίκος Καντηράνης,καθηγητής Γεωλογίας στο ΑΠΘ αναφέρθηκε στα αποτελέσματα της μελέτης που διεξήχθη μεταξύ του 2014-2016,αλλά και της νέας που ξεκίνησε το 2017 και ολοκληρώθηκε το 2021 για λογαριασμό του δήμου Κοζανης,της ΔΕΥΑΚ και της περιφέρειας.Η συνεχής αναμόχλευση της τέφρας κατά τη γνώμη του στον αποθέτη Α9 ενεργοποίησε το υλικό με την τέφρα που έχει μεγάλη υδατοπερατότητα και μεταφέρεται στο νερό.Δεν είναι αρκετό το χρώμιο στα πετρώματα για τόσο μεγάλες συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου που ξεπερνούν και τα 180 ppb σε περιπτώσεις,όπως ανέφερε.Η επίδραση της τέφρας αγγίζει το 54% στη περιοχή ενδιαφέροντος.Καμία από τις μελέτες δεν λέει ότι η τέφρα δεν βγάζει εξασθενές χρώμιο,όταν μιλά για επίδραση ήσσονος σημασίας,διαφωνούμε στο πόσο βγάζει ,ανέφερε .Τα ιζήματα στο Βέρμιο και την Κερασιά είναι διαφορετικά όπως απάντησε σε ερώτηση γιατί και εκεί υπάρχουν υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου,ενώ στην Καρδιά υπάρχουν ρηχά στρώματα λιγνίτη.Δεν υπάρχει απευθείας σχέση λιπασμάτων και χρωμίου,αλλιώς θα εντοπιζόταν και σε άλλα μέρη,διευκρίνισε.Η εξειδικευμένη δραστηριότητα της ΔΕΗ παίζει ρόλο κατά την γνώμη του,με την τέφρα να πηγαίνει με μεγάλη ευκολία με βοήθεια του νερού στο έδαφος και από κει να καταλήγει στον υδροφόρο ορίζοντα.
Ενδιαφέρουσα ήταν η κατάθεση του επιθεωρητή περιβάλλοντος που ανέφερε ότι καμία ενεργή παράλειψη δεν σημειώθηκε στο ορυχείο Ν.Πεδίου που επιβάρυνε το περιβάλλον.Δεν ήταν βεβαία κλειστός ο ταινιόδρομος,ενώ είδε και ποσότητα αποβλήτων στον Α9 χωρίς να μπορεί να επιβεβαιώσει αν ήταν νέα απόθεση είτε παλιότερη.
Ιωάννα Παπαδημητρίου
