Πολλοί δεν συνειδητοποιούν πόσο εξαιρετικά ρυπογόνος είναι στην πραγματικότητα η παραγωγή πρώτων υλών για τις φιλικές προς το κλίμα τεχνολογίες. Ποιος γνωρίζει, για παράδειγμα, ότι εκλύονται στην ατμόσφαιρα 77 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα για την παραγωγή ενός μόνον τόνου νεοδυμίου, ενός μετάλλου σπάνιων γαιών που χρησιμοποιείται στους ισχυρούς μαγνήτες των ανεμογεννητριών; Συγκριτικά, ακόμη και για την παραγωγή ενός τόνου χάλυβα εκπέμπονται περίπου 1,9 τόνοι CO2.
Η φρενήρης ζήτηση για κρίσιμες πρώτες ύλες συνεπάγεται μεγάλο περιβαλλοντικό τίμημα για τις τεχνολογίες οι οποίες προορίζονται να βοηθήσουν ώστε να γίνει ο κόσμος μας βιώσιμος. Ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, μπαταρίες λιθίου, κυψέλες καυσίμου, έχουν όλα έναν κοινό “παρονομαστή”: ασύλληπτες ποσότητες ακατέργαστων κρίσιμων πρώτων υλών, για την παραγωγή των οποίων απαιτείται η κατανάλωση επίσης ασύλληπτων ποσοτήτων ενέργειας.
Στην περίπτωση του λιθίου, η ζήτηση αναμένεται να είναι έως και 42 φορές μεγαλύτερη.
Γεννάται, λοιπόν, το εύλογο ερώτημα: Πόσο καθαρές είναι στην πραγματικότητα οι καθαρές τεχνολογίες; Οι κύριες πηγές των πρώτων υλών στις οποίες βασίζονται βρίσκονται στην Αφρική, την Αυστραλία και τις Άνδεις, περιοχές που υποφέρουν εξαιρετικά από την κλιματική αλλαγή. Σε όλα αυτά τα μέρη το νερό είναι δυσεύρετο και απαιτούνται τεράστιες ποσότητες ενέργειας για την επεξεργασία των μεταλλευμάτων.
Η σύνθλιψη και η άλεσή τους αντιπροσωπεύει έως και το 3% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή περισσότερο από το σύνολο της ποσότητας που χρειάζεται η Γερμανία.
Η εξορυκτική βιομηχανία περιγράφεται συνήθως ως «βρόμικη, σκονισμένη και επικίνδυνη» κι αυτό είναι αλήθεια. Καμία άλλη δεν είναι τόσο καταστροφική για το περιβάλλον.
Σήμερα οι μεταλλωρύχοι πρέπει να σκάψουν πολύ πιο βαθιά για να εξορύξουν τις ίδιες ποσότητες μετάλλου από ό,τι στο παρελθόν καταναλώνοντας αντίστοιχα περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια και καύσιμα.
Ακόμη και οι πιο φιλόδοξες προσπάθειες ανακύκλωσης δεν θα είναι αρκετές για να βάλουν τέλος στην αδίστακτη εκμετάλλευση του περιβάλλοντος χάριν της πράσινης ενέργειας.
Αλλά όσο θα διατηρούμε τα τρέχοντα επίπεδα ευημερίας θα συνεχίσουμε αναπόφευκτα να καταναλώνουμε περισσότερους πόρους. Καταναλώνοντας περισσότερα από όσα αναπληρώνει η φύση, το περιβαλλοντικό κραχ θα επέλθει νομοτελειακά. Είναι σαν ένας τραπεζικός λογαριασμός, λέει στο Spiegel ο Βακερνάγκελ: “Μπορείς να κάνεις υπερανάληψη για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά όχι για πάντα”…(Ν.Κυρ.)
Πηγή: Kων Σταικος
