Ο ΛΑΟΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΚΑΣ ΕΞΙΣΤΟΡΕΙ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟΛΟΓΟΣ….
Εικόνες , μνήμες και στιγμιότυπα από την 11η Οκτωβρίου, Πέμπτη του 1912 μετέφερε μιλώντας στο ράδιολόγος ο λαογράφος Γιάννης Κορκάς. Με την ευχή “χριστός ανέστη” υποδεχόταν οι κοζανίτες την 11η Οκτωβρίου, μιας και ήταν μια ημέρα που περίμεναν πολλά χρόνια. Όπως τα διηγήθηκε ο κ. Κορκάς, ακολουθούν στιγμιότυπα από την ημέρα εκείνη, εκατόν τέσσερα χρόνια πριν:
“Ήταν μια ηλιόλουστη ημέρα και στις 4 το απόγευμα εισήλθαν οι πρώτοι ελευθερωτές και απ ‘ακρη σ ‘ άκρη της πόλης άκουγε κανείς τον κόσμο που φώναζε “έρχονται οι ελευθερωτές, εβγάτε έξω”. Οι σημαίες βγήκαν από τα σεντούκια και όλα τα σπίτια γέμισαν με ελληνικές σημαίες που κυμάτιζαν μεσίστιες, ενώ οι δρόμοι γέμισαν με κόσμο. Πρώτος μπαίνει στην Κοζάνη ο λοχίας ανιχνευτής ιππέας Δουδούλης, γιός του Μήτσου Δουδούλη Μακεδονομάχου. Εκεί τον έραναν με λουλούδια, τον υποδέχθηκαν θερμά. Εκεί έγινε και ένα ωραίο στιγμιότυπο: Ένας μικρός που ήταν στους ώμους του πατέρα του και κρατούσε το φέσι, λέει στον στρατιώτη “τρύπησε το με το σπαθί σου” και όλοι βγάζουν τα φέσια που φορούσαν, τρυπώντας τα. Στη συνέχεια ο μικρός είπε το εξής ” καβαλάρη πολεμιστή, σαν τον Άγιο Δημήτριο με το σπαθί τσάκισε τον κατακτητή και ελευθέρωσες την Κοζάνη”.
Στη συνέχεια πήγαν στον Άγιο Νικόλαο, ενώ το Σάββατο δύο ημέρες μετά ήρθε στη Δοξολογία ο διάδοχος Κωνσταντίνος, ενώ ακολούθησε τρίτη δοξολογία με τον τότε βασιλιά Γεώργιο. Τότε του προσφέρθηκε ανθοδέσμη από την Μαρίκα, κόρη του δημάρχου Αρμενούλη.
Ακολούθησε πορεία προς το Επισκοπείο με τον κόσμο να επευφημεί το πλήθος, στο διάβα προς το επισκοπείο. Λέει κάποια στιγμή ο βασιλιάς Γεώργιος στον τότε μητροπολίτη Φώτιο: “Πόσους κατοίκους έχει η Κοζάνη; ‘ , επειδή του φάνηκαν πολλοί, με τον τότε δήμαρχο να απαντάει “από την αγωνία τους να απελευθερωθούν , περνούν οι ίδιοι και οι ίδιοι να σας ευχαριστήσουν”.
Όταν ήρθαν οι στρατιώτες, φιλοξενήθηκαν στα σπίτια, με τις κοζανίτισσες νοικοκυρές να τους δίνουν εσώρουχα και κάλτσες. Τους έφτιαξαν φαγητά, κρασί, ενώ στο Χάνι του Δόκου έφτιαξαν τζιαμ πλιάφ, το γλυκό της χαράς.
Μετά τη μάχη του Σαραντάπορου, έστειλαν τα κανόνια στα Πετρανά για να βομβαρδίσουν την Κοζάνη και ο δήμαρχος Αρμενούλης έπεισε να μην βομβαρδιστεί η Κοζάνη, με την πόλη να αποφεύγει μεγάλη καταστροφή. Ο Νικόλαος Αρμενούλης για να κατορθώσει την παραμονή να βρει τον αρχιστράτηγο, είχε πάθει πλευρίτιδα, για αυτό και την άνοιξη του 13 πέθανε, 38 ετών.
Επειδή ο στρατός είχε φύγει και οι στρατώνες άδειασαν, πολλοί κοζανίτες πήραν τον οπλισμό. Είχε συγκροτηθεί ένα σώμα με 200 άτομα, καταλαμβάνοντας τα καίρια σημεία της πόλης, μη τυχόν δημιουργηθεί πρόβλημα στην πόλη. Επικεφαλής ήταν ο δικηγόρος Τσιτσιρίκης, που φιλοξενούσε γάλλο δημοσιογράφο. Έγραφε για την Κοζάνη ότι είναι μια ωραία μικρή πόλη, χωρίς τζαμί. Του έκανε μεγάλη εντύπωση που συνάντησε Κοζανίτες να μιλούν γαλλικά.
Η Κοζάνη γιόρταζε για τρεις ημέρες την ιστορική ημέρα της απελευθέρωσης της Κοζάνης. Οι έλληνες μεγαλουργούν μόνο όταν είναι ενωμένοι. Ο Νικόλαος Κασομούλης έλεγε, όποιος δεν ξέρει την ιστορία του, δεν ξέρει ποιος είναι. Όποιος ξεχνάει την ιστορία του , ξεχνιέται…”.
Β.Σ.
