Άρθρο του Ευσταθίου Λαμπριανίδη, συνταξιούχου Δικηγόρου 

Οι εξ Αθηνών και Αττικής Ίωνες τον 8ο αιώνα π.Χ., μαζί με τους εκ Μιλήτου Ίωνες Μ. Ασίας, δηλ. τους Αθηναίους Ίωνες από τον πρώτο αποικισμό (10ος αιών π.Χ.), ίδρυσαν την Τραπεζούντα Πόντου (756 π.Χ.). Κοντά στην Τραπεζούντα ιδρύθηκε η ιωνική-ποντιακή πόλη Ύψηλα. Τα αδέλφια Αλέξανδρος Υψηλάντης και Δημήτριος Υψηλάντης ήσαν Ίωνες του Πόντου-Πόντιοι. Οι γονείς τους Κωνσταντίνος και Ελισάβετ Υψηλάντη, κατήγοντο από τα Ύψηλα του Πόντου. Ο Κωνσταντίνος Υψηλάντης (1760-1816) ήταν ηγεμόνας της Βλαχίας και Μολδαβίας.

Ο Κωνσταντίνος και η Ελισάβετ Υψηλάντη (Κ-Ε.Υ) είχαν επτά (7) παιδιά: τον Αλέξανδρο,  τον Δημήτριο, τον Νικόλαο τον Γεώργιο, την Αικατερίνη και την Μαρία. Οι Αλέξανδρος, Δημήτριος, Νικόλαος και Γεώργιος αναφέρονται και ως πρίγκηπες και ήσαν αξιωματικοί του Ρωσικού Στρατού. «Τα άρρενα τέκνα (του Κωνσταντίνου Υψηλάντου), ιδία ο Αλέξανδρος και ο Δημήτριος, εκ της εν Πετρουπόλει  Στρατιωτικής Υπηρεσίας των κατήρχοντο4   τακτικώς εις την εν Κιέβω πατρικήν οικίαν ίνα βλέπουν την μητέρα και τας αδελφάς (των) και δι΄ άλλα οικογ. ζητήματα». Το σύμβ 4 παραπέμπει στον NIC.YPSILANTI (=Νικ. Υψηλάντη),  Memoires 41-42, 50-51, 67-68,-ΦΙΛ. Α΄18, Β΄74-75. Βλέπε σελ. 15 «Δημήτριος Υψηλάντης», Μέρος Α΄, Εναίσιμος επί Διδακτορία Διατριβή Υποβλ. εις την Φιλοσ. Σχολήν του Παν. Αθηνών, Κ. Διαμαντή, Αθήνα 1966.

Τα τέσσερα αυτά αδέλφια συνέβαλαν σημαντικά στην Ελληνική Επανάσταση (Ε.Ε.) του 1821 στις παραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδοβλαχία). Ο Αλέξανδρος με την αρχιστρατηγία στον αγώνα, ο Δημήτριος με τον οργανωτικό συντονισμό του, οι Νικόλαος και Γεώργιος με διοικητικές, πολιτικές και στρατιωτικές αρμοδιότητες και συμμετοχή στις πολεμικές επιχειρήσεις. Ο Δημήτριος, στη συνέχεια, εν Ελλάδι ως Στρατάρχης διεξήγαγε της τελευταίες μάχες της Ε.Ε. του 1821.

«Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης (Α.Υ.) (1792-1828) ήταν Υποστράτηγος στον Ρωσικό στρατό. Είχε πολεμήσει  στις μάχες κατά του Ναπολέοντα. Στη μάχη δε της Δρέσδης (26-27.3.1813) είχε χάσει το δεξί του χέρι». Βλέπε σελ. 98 «Γεώργιος Λασσάνης – Η Φυλακή- Ταξιδιωτικές Σημειώσεις», Αθήνα 2022, του κ. Ίλια Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα 2022.  Και ο Δημήτριος Υψηλάντης πολέμησε στον Ρωσικό στρατό κατά του Ναπολέοντα.

«Ο  Α.Υ. ανέλαβε την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας (Φ.Ε.) στις 12-4-1820». Βλ. σ. 90 ανωτ. βιβλ. κ. Χατζηπαναγιώτη-Sahgmeister. «Είχε συναντηθεί  στην Πετρούπολη με τον Ιωάννη Καποδίστρια  και ανέλαβε την αρχηγία της Φ.Ε.». Βλ. σ. 26 ως άνω βιβλ. Κ. Διαμαντή. Δημιούργησε ο ίδιος (ο Α.Υ.) τον Ιερό λόχο και ορίστηκε αρχηγός του επαναστατικού αγώνα (ε.α.) κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Ο.Α.).

«Το 1818 ο Ν. Υ. μυήθηκε στην Φ. Ε. στο Κισνόβιο της Βεσσαραβίας (στις παραδουνάβιες ηγεμονίες), το ίδιο έτος (1818) ο Ν.Υ. μύησε στην Φ. Ε. τον αδελφό του Δ.Υ.  και ο Δ.Υ.  μύησε στην Φ. Ε. κατά τις αρχές του επόμενου έτους (1819) τον αδελφό του Γ.Υ.». Βλέπε σελ.17 ως άνω βιβλ. κ. Διαμαντή.

«Ο Γεώργιος Λασσάνης (Γ.Λ) δίδαξε στην Οδησσό  ως διδάσκαλος κατά τα έτη 1819-1820 στο «Σχολείον Τυπικόν» εισάγοντας την αλληλοδιδακτική μέθοδο και στο  «Ελληνεμπορικόν Σχολείον». Βλ. σ. 79–81 ως άνω βιβλ. κ.  Χατζηπαναγιώτη- Sangmeister. «Με το πρόσχημα ότι διδάσκει τα ελληνόπουλα στην Οδησσό, ετοίμαζε το έδαφος για τους σκοπούς της Εταιρείας». Βλ. σελ.82 βιβλ.  «Ελιμειακά»,Εξαμηνιαίο Περιοδικό Ιούνιος 1988, Έτος 7ο, Τεύχος 20. «Τον Αύγουστο του 1820 παραιτείται από τα διδασκαλικά καθήκοντα του Ελλ. Σχολείου στην Οδησσό και αφοσιώνεται ολότελα στο έργο της Φ. Ε. Οργανώνει την Επανάσταση του Γένους». Βλ. σελ. 7 βιβλ. «Δυτικομακεδονικά Γράμματα» Έτος ΙΣΤ΄(16Ο ), Κοζάνη 2009, Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης.

Την 1-1-1821 ο Α.Υ. έστειλε τον Γ.Λ. στην Μολδοβλαχία για της προετοιμασία της Επανάστασης. Ο Γ. Λ. είχε μυηθεί στην Φ. Ε. από το 1816. Την συνεργασία του με τον Α. Υ. άρχισε το καλοκαίρι του 1820. «Στις 16-2-1821 στο Κισνόβιο, της Βεσσαραβίας, πάρθηκε από τον Α.Υ. η τελική απόφαση για την κήρυξη της Ε.Ε.του 1821)». Βλέπε σελ. 19, Τόμ. ΙΒ΄, Η Ελληνική Επανάσταση- Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.

«Ο Α.Υ. όρισε τον αδελφό του Δ.Υ. επίσημο εκπρόσωπο του, άμεσο σύμβουλο και συνεργάτη, συντονιστή των ενισχύσεων του αγώνα  με νέους Ιερολοχίτες και στρατιωτικά εφόδια». Βλ. σ. 25 πιο πάνω ΙΒ΄ τόμου Η Ελ.Επαναστ.  Ιστορίας Ελλην. Έθνους. «Στις 25-2-1821 ορίστηκαν  τα ανώτερα στελέχη του Στρατού. Με ημερήσια διαταγή του Α.Υ.  ονομάστηκαν  οι αδελφοί του  Γ.Υ. και Ν.Υ Σωματάρχες».  Βλέπε σελ. 25 Τόμ. ΙΒ΄, Η Ελληνική Επανάσταση- Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.

«Ο  Γ.Λ. τον Δεκέμβριο του 1820 έφθασε στο Ιάσιο για συγκρότηση «Σωμάτων Οπλοφόρων….». «Στις 23-25.2.1821 διορίζεται από τον Αρχηγό Α. Υ.  ως Χιλίαρχος και πρώτος Υπασπιστής του». Βλ. σελ 101-104 ως άνω βιβλ. κ. Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister.    «Η έναρξη της Επαναστάσεως  έγινε στις 24-2-1821 στην πρωτεύουσα της Μολδαβίας  Ιάσιο από τον Α. Υ.». Βλ. σ. 27 ίδιου ως άνω βιβλίου κ. Διαμαντή.

«Στις 9-4-1821 ο Α. Υ. στο Τυργόβιστον προβαίνει στη σύσταση Συμβουλίου με την ονομασία «Γενικόν Βουλευτήριον» με αρμοδιότητες διοικητικές, οικονομικές, επιμελητειακές. Προέδρο ορίζει τον Γ. Υ. Μέλη τον Ν. Υ., … και Αρχιγραμματέα τον Γ. Λ.   ….». Βλ. σελ. 41 πιο πάνω τόμου  ΙΒ΄  της  Ιστορίας Ελ. Έθνους.

Στην Ε. Ε. του 1821 στις παραδουνάβιες περιοχές κατά των Οθωμανών, δίπλα στους Υψηλάντηδες, πολέμησαν οι εκ Κοζάνης  μυημένοι στην Φ. Ε. Ιεροχίτες  Γεώργιος Λασσάνης  και Ιωάννης Φαρμάκης. «Άλλοι Κοζανίτες που μυήθηκαν στην Φ. Ε. ήταν ο Νικόλαος Κασομούλης από τις αρχές του 1821, και ο πατέρας του Κωνσταντίνος, ο μητροπολίτης Κοζάνης Βενιαμίν στα 1819 και ο λόγιος ιερέας Χαρίσιος Μεγδάνης, ενώ ο ιατροφιλόσοφος Γεώργιος Σακελλάριος μάλλον είχε ανάμιξη με την επαναστατική  εταιρεία «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον», η οποία μαζί με την Εταιρεία των Φιλομούσων υπήρξαν οι πρόδρομοι της Φ. Ε.». Βλ. σελ. 82 βιβλ. «Ελιμειακά», Εξαμηνιαίο Περιοδικό, Ιούνιος 1988. Έτος 7, τεύχος 20.

Η πρώτη μάχη κατά του στρατού της Ο. Α. ήταν η μάχη στον ποταμό Σερέτη (30-4-1821) και η μάχη  στο Γαλάτσι της Μολδοβλαχίας (1-5-1821). Η μάχη διεξήχθη υπό τις εντολές του Α. Υ. Ακολούθησε η μάχη με το Οθωμανικό στράτευμα στο Δραγατσάνι της Βλαχίας (7-6-1821). «Οι απώλειες των Ελλήνων  στην απρόβλεπτη αυτή μάχη ήταν βαρύτατες. Μόλις διασώθηκε από την αιχμαλωσία ο αρχηγός του Ιερού Λόχου Ν.Υ., λιπόθυμος ή ημιλυπόθυμος, με ορμητική επέμβαση του αρχιμανδρίτη Σέρβου είτε  με πρωτοβουλία έγκαιρη  φιλελληνα Γάλλου αξιωματικού. Διασώθηκαν συνολικά 136 Ιερολοχίτες. Ανάμεσά τους ήταν ο υπασπιστής του Αρχιστρατήγου Α. Υ.,  ο Γ. Λ….». Ο Αρχιστράτηγος Α.Υ. με τμήμα στρατού προχωρούσε προς το Δραγατσάνι και είδε τους έμπροσθεν  μαχομένους να επιστρέφουν ατάκτως…».  Βλ. σελ. 55 ως άνω τόμου Ιστ. Ελ. Έθνους.  «Μεταξύ των διασωθέντων και ο Γ.Λ. την τελευταίαν στιγμήν υπό του ορμητικού Γεωργάκη Ολυμπίου». Βλ. «Γεώργιος Λασσάνης» Λαζάρου Παπαϊωάννου, Διδασκάλου, Θεσσαλονίκη 1973.  «Στη μάχη του Δραγατσανίου ο Γ. Λ. πολέμησε και κινδύνευσε να χάσει τη ζωή του, αλλά σώθηκε  από τον Γεωργάκη Ολύμπιο». Βλέπε  σελ. 107  ως άνω βιβλ. κ. Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister.

«Οι Τούρκοι δοκίμασαν να προχωρήσουν  προς καταδίωξη  του Α. Υ. Στη Μονή της Κόζιας  η κατάσταση εξελίχθηκε πολύ άσχημα… Το μεγαλύτερο μέρος του στρατού διαλύθηκε…..  Κινδύνευε άμεσα η ζωή του Α.Υ. ….».  Βλ. σ. 56-57 ως άνω βιβλίου  Η Ελληνική Επανάσταση Τόμου ΙΒ΄ Ιστορίας Ελληνικού  Έθνους.

«Στις 15 Ιουνίου 1821 πέρασε ο Α. Υ.  τα αυστριακά σύνορα με τους δύο αδελφούς του (Ν.Υ. και Γ.Υ.), τον Γ. Λ. ….». Βλέπε σελ. 57 ίδ. βιβλ. Η Ελ. Επαν. Ιστορίας Ελ. Έθνους». «Πέρασαν τα σύνορα  από το πέρασμα του Κόκκινου Πύργου στο Σίμπιο της Τρανσυλβανίας… συνελήφθησαν  με διαταγή του αυστριακού Αυτοκράτορα Φραγκίσκου Α΄ και φυλακίστηκαν… η αυστριακή αιχμαλωσία ήταν σκληρή… η απόφαση για την αποφυλάκιση του Α. Υ., βαριά άρρωστου πλέον από τις κακουχίες στη φυλακή, των αδελφών του (Ν.Υ. και Γ.Υ) και του Γ. Λ. λήφθηκε  στα τέλη Νοεμβρίου 1827 με συγκατάθεση του τσάρου Νικολάου Α΄».  Βλ. σελ. 109- 115, ως άνω βιβλ. κ. Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister.

«Στις 27-11-1827 έφθασαν στην Βιέννη. Την 31-1-1828 πέθανε ο Α. Υ. Στους επόμενους μήνες ο Ν. Υ. κατευθύνθηκε προς την  Γαλλία. Ο Γ. Υ. προς Γερμανία. Ο Γ. Λ. τον Σεπτέμβριο 1828 ήρθε στην Ελλάδα». Βλ. σ. 116-128 ίδ. βιβλίου κ. Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister. «Ο   Α. Υ.  απεβίωσε στη Βιέννη στις 31-1-1828. Ο Γ. Λ. ήταν πάντα στο πλάϊ του, πιστός σύντροφος ως τις τελευταίες του στιγμές». Βλ. σελ.7 «Γεώργιος Λασσάνης κ. Στεφάνου Παπαδόπουλου, Καθηγητού Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Θεσσαλονίκη 1977. Από Αυστρία ο Γ.Λ. πήγε στο Μόναχο, μετά στο Παρίσι  και τέλος κατέφθασε στην Ελλάδα όπου  και συνάντησε  τον Δ. Υ.

Στο μεταξύ οι Ιερολοχίτες και μετά την μετακίνηση του Α. Υ. στην Αυστρία  (15-6-1821) συνέχισαν τον ε. α. στην Μολδοβλαχία κατά της Ο. Α., με τη μάχη της Στίγκας(16-6-1821), τη μάχη του Σκουλενίου (17-6-1821), τη μάχη της Μονής Κόζιας (1-7-1821), τη μάχη της Μονής Σλατίνας, την μάχη στο όρος Κόλτσι και την τελευταία του αγώνα, τη μάχη της Μονής Σέκου (23-9-1821). Βλ. σ. 60-69 του πιο πάνω βιβλ. Η Ελ. Επαν. Ιστορίας του Ελλην. Έθνους. «Ο αγώνας στην Μολδαβία συνεχίστηκε μέχρι τις 23-9-1821 με τους επίλεκτους πολεμιστές του Α. Υ.  Ιωάννη Φαρμάκη από την Βλάστη Κοζάνης και τον Γεωργάκη Ολύμπιο από το Λιβάδι Ελασσόνας». Βλ. σελ. 73 βιβλ. «Δυτικομακεδονικά Γράμματα» Έτος ΙΣΤ΄(16Ο), Κοζάνη 2009, Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης.

Ο Δημήτριος Υψηλάντης (Δ.Υ.) (1793-1832) ήταν στρατιωτικός, είχε το βαθμό του Λοχαγού  «Στις 28-2-1821  εκ Κισνοβίου Βεσσαραβίας ο Δ. Υ. περιεβλήθη υπό του Αρχιστρατήγου του Γένους (Α. Υ.)  την εξουσίαν αρχηγίας του αγώνος  εν τη Κυρίως Ελλάδι και άρχισε το έργον του ως πληρεξούσιος του Γενικού Επιτρόπου  Αρχής (Α. Υ.)». Βλέπε σ. 26 πιο πάνω βιβλ. «Δημήτριος  Υψηλάντης (1793-1832)»  Κων. Διαμαντή. Το 1821 ανέλαβε πληρεξούσιος του Γενικού Επιτρόπου Αρχής στην Πελοπόννησο.«Εκ Κισνοβίου ο Δ.Υ. ανεχώρησε και μέσω Τεργέστης  έφθασε στις 8-6-1821 στην Ύδρα. Αμέσως προσπάθησε να σχηματίσει τακτικό στρατό και επιδόθηκε στον συντονισμό των ενεργειών προς εξέγερσιν των μη κινηθέντων εισέτι μερών, αλλά και προς συνέχισιν των πολεμικών επιχειρήσεων». Βλ. σ. 114 κ 126 ως άνω βιβλ. Διαμαντή.

Στις 20-6-1821 ο Δ.Υ. ανέλαβε  την Αρχιστρατηγία.  Είχε άριστη συνεργασία με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Με το από 6-3-1828 Διάταγμα του Ιωάννη Καποδίστρια διορίστηκε Στρατάρχης Ανατολικής Στερεάς Ελλάδος. Με το ίδιο Διάταγμα ο Ιωάννης Καποδίστριας κατόπιν προτάσεως του Δ. Υ. διόρισε τον Γ. Λ. Γενικό Υπασπιστή του Δ. Υ, ο οποίος  (Δ. Υ.) διεξήγαγε τις νικηφόρες τελευταίες μάχες της Ε.Ε. του 1821 στην Φθιώτιδα και Βοιωτία της Στερεάς Ελλάδος. Ως Στρατάρχης Ανατολικής Ελλάδος διεξήγαγε τη μάχη του Στεβενίκου Βοιωτίας (2-9-1828) τη μάχη του Μαρτίνου Φθιώτιδος (29-1-1829), τη μάχη του Ανηφορήτου Θήβας (2-6-1829) και την  τελευταία του επαναστατικού αγώνα του 1821, ήτοι  στη μάχη της Πέτρας Βοιωτίας (12-9-1829). Ο Γ. Λ. πολέμησε δίπλα στον Δ.Υ. σε όλες αυτές τις μάχες. «Ο Καποδίστριας  ευρισκόμενος εις την Ελλάδα ήδη από τον Ιανουάριο του 1828 διώρισε τον Γ. Λ. Στρατοπεδάρχην Ανατολικής Ελλάδος. Ο Γ. Λ. διεκρίθη ως ικανός μαχητής εις τας μάχας του Στεβενίκου, του Μαρτίνου, εις την πολιορκίαν και εκκαθάρισιν των Θηβών….. και εις την συγκροτηθείσαν εν τη Πέτρα Βοιωτίας τελευταίαν μαχην του αγώνος υπό την Αρχηγία του Δ. Υ.». Βλέπε και σελ. 7 πιο πάνω βιβλ. «Γεώργιος Λασσάνης» του Στεφ. Παπαδόπουλου. «Ο  Γ. Λ. είχε την ευκαιρία να πάρει μέρος σε όλες τις μάχες της τελικής φάσης του αγώνα της ανεξαρτησίας, στο Στεβενίκο, στο Μαρτίνο, στη Θήβα, στην Πέτρα Βοιωτίας. Βλέπε  σελ. 52 πιο πάνω βιβλ. «Γεώργιος Λασσάνης» Λαζάρου Παπαϊωάννου, Διδασκάλου. Θεσσαλονίκη 1973.

Ο Γεώργιος Λασσάνης (Γ.Λ.) (1793-1870) δεν διεκρίθη μόνο για τις  στρατιωτικές, οργανωτικές και διοικητικές του ικανότητες, που αναφέρθηκαν  ανωτέρω στα πλαίσια της συγκεκριμένης δομής του κειμένου. Σπούδασε φιλοσοφία και ιατρική. Υπήρξε διδάκτωρ φιλολογίας, ήταν γλωσσομαθής, παιδαγωγός, σπουδαίος λογοτέχνης, δραματικός ποιητής, συγγραφέας, πολιτικός (Υπουργός Οικονομικών).

Έχει να επιδείξει σπουδαίο πνευματικό έργο :

  1. Στο έργο του «Αρμόδιος και Αριστογείτων» ωθεί τους Έλληνες σκλαβωμένους να απoτινάξουν τον τουρκικό ζυγό. «Η Α΄ Πράξη δείχνει την κλιμάκωση της έντασης ως τον όρκο της εκδίκησης.. ως τον θάνατο του δυνάστη».  Βλ. σελ 51 βιβλ. «Τα θεατρικά Γεωργίου Λασσάνη  Ελλάς και Αρμόδιος και Αριστογείτων», Θεατρική Βιβλιοθήκη, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 2002.
  2. «Στο ποίημά του «Το κλεφτόπωλον» παρέχει ιστορικές πληροφορίες για τον κλεφταρματισμό». Βλ. σελ. 171 βιβλ. «Το ποίημα «Το κλεφτόπωλον»» του κ. Γιώργου Χιονίδη, Βόλος 1982.
  3. Στο έργο του «Η Ελλάς και ο ξένος» εμφανίζει την Ελλάδα ως μία συντετριμμένη, απογοητευμένη γυναίκα. Είναι η Ελλάς με το αρχαίο κάλλος και την προσωρινή υποδούλωση.
  4. Στο έργο του «Εις τον Όλυμπον»  παρουσιάζει και αναδεικνύει την απόρθητη «ψυχή» του περήφανου Όλυμπου βουνού –Λαού  της Ελλάδος.
  5. Στο έργο του «Ορκωμοσία Ιερολοχιτών» προβάλλει το  αγωνιστικό πάθος και την ανδρεία  των Ιερολοχιτών μαχητών.
  6. Στο έργο του «Η μάχη στο Δραγατσάνι» δείχνει την αυταπάρνηση και την αυτοθυσία των μαχητών του Ιερού Λόχου.

Για τα σύμβολα 3,4,5,6  βλέπε βιβλίο «Γεώργιος Λασσάνης», Μάρτιος 2005, Εκδήλωση Δραματοποιημένη Αφήγηση  1ο Λύκειο Κοζάνης, των κ. κ. Γκουτζιαμάνη Γιάννας – Μωυσιάδου Αντωνίας.

  1. «Το έργο του «Η φυλακή» και δύο ανολοκλήρωτα δοκίμιά του για την Φ. Ε. και την Ελληνική Ιστορία συνιστούν την μαρτυρία του για τον Αγώνα». Βλ. σελ. 16.
  2. «Το έργο του «Ταξιδιωτικές Σημειώσεις» αποτελεί ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μαρτυρία για την όψιμη φάση του γαλλικού και γερμανικού φιλελληνισμού». Βλ.σ.17
  3. «Στο έργο του «Σάλπισμα Πολεμιστήριον»   συνολιμεί με τον Όμηρο και του προλέγει την μελλοντική ήττα των Οθωμανών». Βλ. σελ. 72.
  4. «Στο ποίημά του «Φυλακή» αποτυπώνει το άλγος της στέρησης της ελευθερίας». Βλ. σελ. 121.
  5. «Στο έργο του «Η Ιστορία της Ελλάδος» δείχνει την ενασχόλησή του με την Ιστορία, αναλύει με γλώσσα καλλιεργημένη ιστορικά γεγονότα και αποκαλύπτει τις γνώσεις Ιστορίας και τις ερμηνευτικές ικανότητες που διαθέτει». Βλ. σελ. 160.
  6. «Στην μετάφραση του γερμανικού έργου «Αριστομένης και Γοργώς» ενσαρκώνει την ιδέα της ολοκληρωτ. εκδίκησης εναντίον του εχθρού». Βλ. σ. 76-77.

Για τα σύμβολα 7,8,9,10,11,12 βλέπε ως άνω βιβλ. «Γεώργιος Λασσάνης Η φυλακή Ταξιδιωτικές Σημειώσεις»  κ. Ίλια Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister.

  1. «Στο ποίημά του «Η Λύρα» επιζητεί να εύρη βάλσαμον παρηγορίας μόνον από την λύρα του, η οποία ως θεία μελωδία γλυκαίνει τις πίκρες της ζωής». Βλ. σελ. 25.
  2. «Στο ποίημά του «Πρώτος ενθουσιασμός των Ελλήνων» λέγει ότι ήλθε η ώρα η Ελλάς να συνενωθεί». Βλέπε σελ. 26.
  3. «Στο ποίημά του «Διχόνοια των Ελλήνων» κάνει έκκληση στους επαναστάτες να λησμονήσωσι τα πάθη και τας έχθρας». Βλ. σελ. 27.
  4. «Στο ποίημα «Στο Μεσολόγγι» περιγράφει τα κατορθώματα  των Ελλήνων και Φιλελλήνων  που ηγωνίσθησαν  υπερανθρώπως. Βλ. σελ. 27.

Για τα σύμβολα 13,14,15,16 βλέπε βιβλ. «Άπαντα Γεωργίου Λασσάνη», Γρηγορίου Γερούκη, Δικηγόρου.

  1. «Στα ποιήματα για τους Κοζανίτες πολεμιστές αναφέρεται στον Καπετάνιο Θείο του Πρασινο-Νικόλα και στα παληκάρια του Καλλιανιώτη Τήνα και τον Κοζάνιτη Σαλβέρα». Βλ.  σελ. 76 ως άνω βιβλ. «Δυτικομακεδονικά Γράμματα».

Ως ανωτέρω ανεφέρθη: «Μετέφρασε το «Αριστομένης και Γοργώς» του August Lafontain (Μόσχα 1820). Ήταν το αγαπημένο ανάγνωσμα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη». Βλέπε σ.81 ως άνω βιβλ.«Δυτικομακεδονικά Γράμματα»», Έτος 16ο.

“Στα έργα του ο Γεώργιος Λασσάνης θλίβεται και αγανακτεί για την άδικη φυλάκισή του, αναπολεί τη ζωή των κλεφτών, νοσταλγεί τον γνώριμον Όλυμπον, θυμάται το πατρικό του σπίτι (αρχοντικό Λασσάνη), παροτρύνει τη συνένωση των Ελλήνων, ενθουσιάζεται για την εξέγερση του Έθνους, θυμάται τη μητέρα του». Βλ. σελ. 83 ως άνω βιβλ. «Ελιμειακά», Έτος 7ο , Τεύχος 20.

Τα έργα που έχει γράψει ο Λασσάνης  είναι πολλά. Εδώ αναφέρονται ορισμένα.

Το πλούσιο συγγραφικό έργο του  Γεωργίου Λασσάνη δεν είναι ευρέως γνωστό στη χώρα μας. Ο Δήμος Κοζάνης έχει λαμπρό πεδίο ανάδειξής του.

Στο υπό κατασκευή-ανέγερση μνημείο στην Κοζάνη υπέρ των δύο αγωνιστών και ξεχωριστών προσωπικοτήτων της σύγχρονης ιστορίας μας, Αλέξανδρου Υψηλάντη και Γεωργίου Λασσάνη, στην Κοζάνη, από Περιφέρεια Δ. Μ. και Δήμο Κοζάνης, θα πρέπει, τιμής ένεκεν, να συμπεριληφθεί και η τρίτη ξεχωριστή προσωπικότητα της Ε.Ε. του 1821, ο Δημήτριος Υψηλάντης.

Ο   Α. Υ.  ξεκίνησε την Ε.Ε. του 1821 και ο αδελφός του Δ. Υ., την  τελείωσε. Ο Κοζανίτης, δε,  Γ. Λ. υπήρξε υπασπιστής του Α.Υ. και γενικός υπασπιστής του Δ.Υ., δεξί χέρι δηλ. και των δύο ανδρών στον ε. α. του 1821, συμμετέχοντας, ως αγωνιστής, και στις εναρκτήριες πολεμικές επιχειρήσεις του αγώνα (Μολδοβλαχία) με τον Α. Υ. και στις έσχατες  (Φθιωτιδοβοιωτία) με τον Δ. Υ. «Η Επανάσταση του Γένους άρχισε με τον Α. Υ. έχοντας ως Υπασπιστή του τον Γ. Λ. στις 24-1-1821. Τελείωσε με τον Δ. Υ. (αδελφό του Α.Υ.) και  τον Υπασπιστή (του) και Στρατοπεδάρχη της Ανατολικής Ελλάδος Γ. Λ.». Βλ. σελ.79  ως άνω βιβλ. «Δυτικομακεδονικά Γράμματα», Έτος 16ο.

Ως εκ τούτου, το μνημείο θα ήταν ιστορικά «ακρωτηριασμένο», «απόντος» του Δημητρίου Υψηλάντη.

 Με το Ν. 2539/1997, Πρόγραμμα «Καποδίστριας», συνενώθηκαν οι εξής κοινότητες Ν. Κοζάνης : το Μαυδοδένδρι, η Ποντοκώμη, ο Σιδεράς, Τα Λιβερά και ο Κτενάς και συστάθηκε ο Δήμος «Δημήτριος Υψηλάντης». Με το Ν. 3852/2010, Πρόγραμμα «Καλλικράτης», ο Δήμος «Δημήτριος Υψηλάντης» συγχωνεύθηκε με τον  Δήμο Κοζάνης.

Στην πόλη της Κοζάνης υπάρχει η υπό ανάπλαση σήμερα «Πλατεία Γεωργίου Λασσάνη». Την ονομασία της η πλατεία έλκει  από το όνομα του αγωνιστή  Γεωργίου Λασσάνη.

Πρόσφορο-κατάλληλο σημείο τοποθέτησης του εν λόγω  μνημείου είναι η εν λόγω πλατεία. Δίπλα βρίσκεται το αρχοντικό του Γ. Λασσάνη, του οποίου όμως ο αύλειος χώρος σήμερα βρίσκεται σε άθλια κατάσταση. Δήμε Κοζάνης ακούς;

Το μνημείο θα μπορούσε να τοποθετηθεί ψηλά, στην άνω αριστερή γωνία της. Τρεις ανδριάντες, επί της τεθλασμένης γραμμής ενός άνω αριστερού τεταρτημορίου. Πρώτος εξ αριστερών, ο Α. Υ., θα κατευθύνει το βλέμμα του προς Αιγές (Βεργίνα), Πέλλα, Θεσσαλονίκη (Μεγαλέξανδρος), Θράκη και πιο πέρα, γενέτειρα των γονιών του-Πόντο. Δεύτερος, στη μέση, ο Γ.Λ., ως οικοδεσπότης, θα βλέπει το αρχοντικό του και πέραν αυτού το Αιγαίο (κυκλαδικός πολιτισμός), τα Δωδεκάνησα, τα παράλια της Μ. Ασίας (Ιωνία) και την Κύπρο. Τρίτος ο Δ.Υ., ως εκ της θέσεώς του, με βλέμμα νότιο-νοτιοδυτικό θα ατενίζει την Αιανή (Ελίμεια), την Αθήνα (κλασική αρχαιότητα), τις Μυκήνες (Μυκηναϊκός πολιτισμός), την Κρήτη (Μινωικός πολιτισμός), την Ήπειρο (Πύρρος) και τα Επτάνησα. Τα μνημείο και όλη την Ελλάδα θα «βλέπει»  και όλη την Ιστορία της θα «αγκαλιάζει».

Το μνημείο θα βρίσκεται πλησίον της πλατείας της πόλεως Κοζάνης, θα υφίσταται εντός του ιστορικού κέντρου αυτής λόγω και  του υπάρχοντος αρχοντικού του Γεωργίου Λασσάνη  και  είναι δε εύκολα προσβάσιμο  πεζή.

Μελλοντικά, θα έρχονται περισσότερες οργανωμένες ομάδες επισκεπτών-τουριστών (εσωτερικού ή εξωτερικού τουρισμού) στην Κοζάνη για να δουν τα τουριστικά αξιοθέατα του Ν. Κοζάνης π.χ. Μουσείο Αιανής, Αρχαιολ. Χώρος Αιανής-παλιά πόλη Αιανής, νεκρόπολη Αιανής, τους Μακεδονικούς Τάφους του Νομού Κοζάνης, –που κάποια στιγμή θα πρέπει να αξιοποιηθούν όλοι– το Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης, Τα Βυζαντινά κάστρα των Σερβίων, τις Βυζαντινές Εκκλησίες του Νομού μας, το Αρχαιολογικό Μουσείο Κοζάνης, το οποίο εσφαλμένως λέγεται Αρχαιολογική Συλλογή Κοζάνης. Η ονομασία  υποβαθμίζει τα μοναδικά σε αρχαιολογική-ιστορική αξία εκθέματά του, έχουμε επισκεφθεί μεγάλο αριθμό Μουσείων της χώρας μας, το εν λόγω Μουσείο δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα οποιοδήποτε άλλο Μουσείο της. Το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού θα πρέπει να  δει τα θέματα αυτά.

Το εν λόγω μνημείο α) θα συμπυκνώνει στη μορφή του όλη την Ε.Ε. του 1821, β) θα είναι μοναδικό σ΄ ολόκληρη την Ελλάδα και σημείο αναφοράς  για όλη την Ελλάδα και γ) θα καταστεί συν τω χρόνω πρόσθετο ιστορικό και τουριστικό αξιοθέατο για την πόλη της Κοζάνης δίδοντας προστιθέμενη αξία στην τουριστική προβολή της πόλης και της  Δυτικομακεδονικής Περιφέρειας.

Η  συμπαγής τουριστική προβολή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας είναι υπό αναζήτηση.  Η Περιφέρεια  Δυτικής Μακεδονίας θα πρέπει σε αγαστή και συντονισμένη συνεργασία με όλους τους Δήμους της να προβάλει με ολοκληρωμένο τρόπο  το συνολικό τουριστικό «προϊόν» της  για την  τουριστική και μέσω αυτής οικονομική της ανάπτυξη.      11-4-2024