Στο βιβλίο αυτό, γίνεται αναφορά στα φαινόμενα του θρησκευτικού συγκρητισμού και υβριδισμού, εστιάζοντας σε συγκεκριμένα παραδείγματα της παραλιακμόνιας περιοχής, από τον μεσαίωνα έως σήμερα.

Γίνεται επίσης μία αναφορά στην εξέλιξη των βαπτιστικών ονομάτων στους οικισμούς Άνω και Κάτω Κώμη Κοζάνης, όπως και στο πως προέκυψαν τα περισσότερα επώνυμα των σημερινών κατοίκων. Έμμεσα ψηλαφίζεται η εξέλιξη των βαπτιστικών ονομάτων ολόκληρης της κοιλάδας του μέσου ρου του Αλιάκμονα, από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα.

Το βιβλίο προσπαθεί επίσης να απαντήσει σε ερωτήματα όπως: Γιατί οικισμοί απομακρυσμένοι από θάλασσα, όπως η Κοζάνη, έχουν για πολιούχο τον Άγ. Νικόλαο; Ποιος ήταν αυτός ο Άγιος, και γιατί ήταν τόσο σημαντικός για τους Χριστιανούς της κοιλάδα του Αλιάκμονα; Γιατί παρά την μεγάλη και μακρά δημοφιλία του Αγ. Νικάνορα βορείως του Αλιάκμονα, και του Αγ. Διονυσίου Ολυμπίτου νοτίως του ποταμού, κανείς λαϊκός δεν έφερε το όνομά τους στις αντίστοιχες περιοχές μέχρι πρόσφατα; Γιατί η κοιλάδα του Αλιάκμονα βρίθει από ναούς και ξωκλήσια του Αγ. Νικολάου, ενώ αυτά σπανίζουν στην περιοχή Ελασσόνας και Δυτ. Ολύμπου; Γιατί ναοί του Αγ. Αντωνίου εμφανίζονται με μεγάλη συχνότητα στην Αν. Θεσσαλία και την Κ. Μακεδονία, ενώ στην Δ. Μακεδονία είναι ελάχιστοι; Πού βρισκόταν ο περίφημος παραλιακμόνιος οικισμός-φάντασμα S. Nicolo που εμφανίζεται στους αναγεννησιακούς χάρτες; Ποιος, ή ποια ήταν η πρώτη πολιούχος της παραλιακμόνιας Βεροίας, και πως συνδέεται με τον σημερινό πολιούχο Άγ. Αντώνιο; Γιατί ο επισκοπικός ναός των Σερβίων ονομάστηκε «Βασιλική των Κατηχούμενων», και σε ποιον Άγιο ήταν αφιερωμένος όταν κτίστηκε; Πού βρισκόταν ο οικισμός- φάντασμα Çarşamba -pazari που αναφέρει ο Εβ. Τσελεμπή, όπου λάμβανε χώρα το θρυλικό «παζάρι της Τετάρτης»; Ποια ακόμα φαντάσματα της ιστοριογραφίας, φαίνεται να ήταν ενεργά παρόντα στο μεσαιωνικό παρελθόν, και να επηρέασαν, ή ακόμα και να άλλαξαν τον ρου της ιστορίας στην παραλιακμόνια περιοχή; Τι είναι ο σουφισμός, και ποια η σχέση του Μπεκτασισμού με τον Αλιάκμονα; Ποιος ήταν ο Σαρή-Σαλτούκ, ο οποίος έδωσε το όνομά του στον οθωμανικό οικισμό του Σπάρτου, και γιατί ήταν σημαντικός για τους Τούρκους του Αλιάκμονα; Τι μπορεί να σημαίνει Kire Torli, το όνομα που είχε ο παραποτάμιος Τσιαρτσιαμπάς τον 15ο αιώνα; Ποια είναι η σχέση του τοπωνυμίου Kire Torli με τον Άγ. Νικόλαο και την Αγιωργίτικη παραποτάμια γιορτή των Βαλκάνιων Τσιγγάνων, το Εντερλέζι; Τι ιδιαίτερο έχει ο Αλιάκμονας και πόσα ονόματα σε πόσες γλώσσες του έχουν δοθεί;

Σε κάθε περίπτωση, το βιβλίο ανοίγει μια χαραμάδα για φως, σε όποιον αναζητά απαντήσεις για το σκοτεινό μεσαιωνικό και πρώιμο Οθωμανικό παρελθόν της κοιλάδας του Αλιάκμονα, και δημιουργεί ερωτηματικά σε όποιον θεωρεί κάποια πράγματα δεδομένα.