Ο ΛΑΟΓΡΑΦΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟΛΟΓΟΣ
Για την 4η Νοεμβρίου, μεγάλη ημέρα της απελευθέρωσης της Σιάτιστας αλλά και τι σημαίνει αυτό για την περιοχή ευρύτερα μίλησε στο ράδιοΛόγος και τον Λύσανδρο Ρήγα ο Λαογράφος Γεώργιος Μπόντας. Ο ίδιος μίλησε για τον ένδοξο αγώνα των κατοίκων που απελευθέρωσαν την πόλη, πριν την έλευση του στρατού, αλλά και πόσο σημαντική ήταν η παρουσία τους στον αγώνα του έθνους.
Όπως εξιστόρησε: “Είναι μια μεγάλη ημέρα η αυριανή για τη Σιάτιστα, μια εξέχουσα πόλη με διαχρονική παρουσία . Είναι η φωτοδότρα πόλη της Δυτικής Μακεδονίας και ο προμαχώνας του ελληνισμού . Είναι ένας βραχότοπος που γεννάει το πνεύμα, την αρχοντιά , τη δύναμη. Η συμπλήρωση εφέτος 105 χρόνων από την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους, θεωρήθηκε ορόσημο για την ιστορική της πορεία .
Για τη μάχη της Σιάτιστας ο στρατηγός Νικόλαος Κλαδάς, που ήταν τότε υπεύθυνος του λόχου, όπως γράφει στις χρονικές του αναμνήσεις: “Η μάχη της Σιάτιστας είναι μοναδική στο είδος της για τους Βαλκανικούς πολέμους και συνετέλεσε τα μέγιστα όχι μόνο στη σωτηρία της Σιατίστης και των πολλών χιλιάδων προσφύγων και γυναικόπαιδων, αλλά και στην έγκαιρη προέλευση του ελληνικού στρατού για τη Θεσσαλονίκη. Ο ελληνικός στρατός εξασφάλισε και ενεργοποίησε την ελευθερία της Σιατίστης, αλλά δεν την απελευθέρωσε με την καθαρά στρατιωτική έννοια του όρου , καθώς η ενθουσιώδης αυτή πόλη απελευθερώθηκε μόνη της.
Η σιατιστινή ζωγράφος και λογοτέχνιδα Θάλια Φλωρά – Καραβία , η οποία τότε ήταν ανταποκρίτρια σε εφημερίδα της Αιγύπτου γράφει στο βιβλίο της “Εντυπώσεις από τον πόλεμο του ’12 – ’13: “Η Σιάτιστα με περηφάνια ύψωσε την ελληνική σημαία μόνη της , προτού έρθει ο στρατός μετά τις νίκες του Σαρανταπόρου και των Σερβίων και πριν ακόμη γνωστή η κατάληψη της Κοζάνης. Μερικοί τολμηροί και ανυπόμονοι σιατιστινοί ξεσκόνισαν διάφορα κρυμμένα όπλα και κήρυξαν την πόλη ελληνική”.
Ο δε Μιχαήλ Αναστασάκης, κρητικός γιατρός, που η προτομή του κοσμεί την πόλη, γράφει ένα εμπεριστατωμένο άρθρο για τη μάχη της Σιάτιστας , αν η Σιάτιστα έπεφτε ίσως τα όρια του ελληνικού κράτους να ήταν νοτιότερα της Φλώρινας. Το μεγαλούργημα αυτό των Σιατιστινών θα μαρτυρεί στους αιώνες την άφθαρτη δόξα της Σιάτιστας και στους βράχους της η ελευθερία είναι τόσο βαθιά ριζωμένη που είναι αδύνατον να βρεθεί εχθρός να την ξεριζώσει, όσο ισχυρός και αν είναι. Τα ιστορικά αυτά στοιχεία έχουμε χρέος να τα διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού αν θέλουμε να διατηρήσουμε την εθνική μας αυτοσυνειδησία και ταυτότητα , ένας λαός χωρίς ιδανικά που δεν θα έχει τίποτε το διαφορετικό από τους άλλους.
Ήταν γενναίος ο αγώνας των Σιτιστινών και σημαντικός. Στις 3 Νοεμβρίου όταν ήρθαν τα στρατεύματα η πόλη ήταν ελεύθερη, όπως λένε μαρτυρίες της εποχής εκείνης , ο κόσμος πανηγύριζε και έψελνε ο Χριστός Ανέστη. Η Σιάτιστα είχε απελευθερωθεί νωρίτερα, θεωρείται στις 12 Οκτωβρίου, αλλά η φρουρά που υπήρχε πανικοβλήθηκε. Ως αντίποινα ο Μεχμέτ Πασσάς έστειλε γράμμα στις 2 Νοεμβρίου όπου έλεγε ότι το πρωί θα έπρεπε να παραδοθεί η πόλη, ειδάλλως η πόλη θα βομβαρδιζόταν. Οι σιατιστινοί δεν υπάκουσαν και έγινε η μεγάλη και ιστορική μάχη της Σιάτιστας”, τόνισε χαρακτηριστικά.
Την Σιάτιστα θα τιμήσει με την παρουσία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, όπου θα παραστεί στην παρέλαση, θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο των πεσόντων και στη συνέχεια θα γίνει δοξολογία, επιμνημόσυνη δέηση και θα ανακηρυχτεί επίτιμος δημότης, ενώ το απόγευμα θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο του Στάθη Λαζαρίδη στο Τοτύλι.
Β.Σ.
