«Τα μεσάνυχτα είναι περασμένα, οπότε κατά την τετάρτην πρωινήν ώραν οι καμπάνες κτυπούν χαρμόσυνα στην επάνω συνοικία στη Χώρα και καλούν τους Χριστιανούς στον ναόν του Αγίου Αθανασίου, όπου θα ψαλή η Ακολουθία των Χριστουγέννων. Ο περικαλλής ιστορικός Μητροπολιτικός ναός της Σιατίστης του Αγίου Δημητρίου με τα ανεκτίμητα κειμήλιά του είχε γίνει παρανάλωμα του πυρός. Μέχρι της εκ νέου ανεγέρσεως αυτού εχρησιμοποιείτο ως Μητροπολιτικός ναός ο ναός του Αγίου Αθανασίου ευρισκόμενος εις την βορείαν είσοδον της πόλεως.»

«Πλησίον του ναού τούτου και απέναντι εις τον περίβολον ενός άλλου ναού της Αγίας Τριάδος είχαν ταχθή τα πυροβόλα κατά την μάχην της 4ης Νοεμβρίου και νωπά ήσαν ακόμη τα ίχνη της μάχης εκείνης. Λαμποκοπάει ο ναός του Αγ. Αθανασίου από τους ρυθμικώς κινουμένους πολυελαίους, τα κηρία και τα κανδήλια. Δεξιά ο καλλίφωνος και ανυπέρβλητος εις την τεχνικήν απόδοσιν της Βυζαντινής μουσικής θεολόγος ιερεύς Ιωάννης Παπανικολάου και αριστερά ο Παπαλάζαρος Κουρσάνος με τις γλυκειές ψαλμωδίες των μεταρσιώνουν τους πιστούς Χριστιανούς.

Οι αξιωματικοί της πυροβολαρχίας με τους άνδρας καταλαμβάνουν τιμητικήν θέσιν εις το μέσον του ναού.

Η ακολουθία τελείωσε. Ροδοχαράζει η ημέρα, η πρωινή μαγεία της αυγής υποχωρεί στο φως και το φεγγάρι κλονίζεται και χάνει την λάμψιν ολίγον κατ’ ολίγον.»
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΚΑΝΟΥΛΗΣ, «Τα πρώτα ελεύθερα Χριστούγεννα στα Σιάτιστα», ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 1957

πηγή:Περπατώντας στη Σιάτιστα και στο ’21