Κατάθεση κοινοβουλευτικής ερώτησης
Η Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. Π.Ε. Κοζάνης κ. Καλλιόπη Βέττα κατέθεσε κοινοβουλευτική ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα «Οι μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια, λόγω της εφαρμογής του τέλους ταφής στη Π.Ε. Κοζάνης, θα επιφέρουν δυσθεώρητες επιβαρύνσεις στους πολίτες της περιοχής»
Στην ερώτηση, η οποία συνυπογράφεται από τον Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. κ. Σωκράτη Φάμελλο, καταγράφεται το πρόβλημα που έχει προκύψει με τις μεγάλες αυξήσεις στην τιμολογιακή πολιτική για την διαχείριση απορριμμάτων, τις οποίες καλούνται να πληρώσουν οι Δήμοι της Π.Ε. Κοζάνης.
Συγκεκριμένα, οι αρμόδιοι φορείς, πρέπει να εγγράψουν στον προϋπολογισμό τους για το 2023 αυξήσεις που φτάνουν έως το 40%, σε σχέση με το τρέχον έτος. Ειδικότερα, σύμφωνα με την αρχική τιμολόγηση της ΔΙΑΔΥΜΑ, ο Δήμος Κοζάνης καλείται να πληρώσει 3.024.900 ευρώ από 2.077.756, Δήμος Εορδαίας 2.131.330 από 1.463.977, ο Δήμος Βοίου 675.908 από 466.742, ο Δήμος Σερβίων 404.832 από 278.073 και ο Δήμος Βελβεντού 133.304 από 92.005.
Οι Δήμοι και οι πολίτες της περιοχής, αντιδρούν με σφοδρό τρόπο στην αρχική πρόταση, καθώς οι συγκεκριμένες αυξήσεις θα προστεθούν σε μια σειρά ακόμη που αφορούν το κόστος θέρμανσης και ενεργείας, όπως βέβαια τις μεταφορές και τα είδη διατροφής ενώ, εύλογα, διεκδικούν αύξηση της επιχορήγησης για να καλυφθεί η όποια ανατίμηση στην τιμολογιακή πολιτική.
Η ΔΙΑΔΥΜΑ αναφέρει ότι είναι αναγκασμένη να προχωρήσει στις αυξήσεις, εντάσσοντας στα τιμολόγια της τις επιταγές του άρθρου 38 του Ν.4819/2021, με τον οποίο ορίζεται το ποσό των 20 € ανά τόνο αποβλήτων για το 2022 για το τέλος ταφής, χωρίς να γίνεται κανένας διαχωρισμός για το εάν τα απόβλητα αυτά προέρχονται από επεξεργασία ή διατίθενται ανεπεξέργαστα και χωρίς καμία ανάκτηση υλικών.
Ωστόσο, όπως αναφέρεται στην ερώτηση, στη Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, ήδη από το 2017, το σύνολο των παραγόμενων σύμμεικτων αποβλήτων προωθούνταν προς επεξεργασία στην Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων και μόνο ένα ποσοστό αυτών της τάξης του 36% οδηγείται για ταφή.
Επομένως, η συλλήβδην εφαρμογή του τέλους ταφής σε όλα τα απόβλητα, ανεξάρτητα αν έχουν υποστεί επεξεργασία ή όχι, δημιουργεί συνθήκες αδικίας και υπερχρέωσης για ΦΟΣΔΑ, όπως στην Δυτική Μακεδονία, που έχουν ήδη υλοποιήσει μέτρα για την ανάκτηση υλικών μέσω της επεξεργασίας.
Συμπερασματικά, γίνεται σαφές ότι με την εισφορά κυκλικής οικονομίας που είχε θεσπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. το 2019 – μέτρο με ισχυρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα που ταυτόχρονα συγκέντρωνε τη αποδοχή των ΟΤΑ – οι Δήμοι και οι πολίτες της Π.Ε. Κοζάνης θα είχαν έως μηδενική επιβάρυνση, σε αντίθεση με σήμερα όπου είναι βέβαιες οι μεγάλες αυξήσεις.
Τέλος, τίθενται τα ερωτήματα:
1. Πως προτίθεται να ενισχύσει τους ΦΟΣΔΑ ώστε να ανταπεξέλθουν στις επικείμενες αυξήσεις για την διαχείριση των απορριμμάτων;
2. Προτίθεται να τροποποιήσει τη διάρθρωση του τέλους ταφής του άρθρου 38 του 4819/2021 (ΦΕΚ 129/Α/23-7-2021), επαναφέροντας τις κλιμακούμενες εκπτώσεις που είχαν ενσωματωθεί στην εισφορά κυκλικής οικονομίας του Ν. 4609, ανάλογα με το βαθμό ωρίμανσης ή/και υλοποίησης έργων επεξεργασίας απορριμμάτων, θέμα που επαναφέρει και η ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ;
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας
Θέμα: «Οι μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια, λόγω της εφαρμογής τους τέλους ταφής στη Π.Ε. Κοζάνης, θα επιφέρουν δυσθεώρητες επιβαρύνσεις στους πολίτες της περιοχής»
Μεγάλη αναστάτωση έχει προκληθεί στους Δήμους και τους πολίτες της Π.Ε. Κοζάνης, έπειτα από την ανακοίνωση της τιμολογιακής πολιτικής για τους ΦΟΣΔΑ από την Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας (ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ).
Συγκεκριμένα, με το “Ετήσιο Πρόγραμμα Δράσεων και Κανονισμός Τιμολόγησης Υπηρεσιών Διαχείρισης ΑΣΑ έτους 2023” της ΔΙΑΔΥΜΑ Α.Ε Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ Δυτικής Μακεδονίας» προβλέπονται αυξήσεις που αφορούν την διαχείριση των απορριμμάτων έως και 40% ετησίως, γεγονός που, αναπόδραστα, θα επιβαρύνει τους δημοτικούς προϋπολογισμούς και συνακόλουθα τους δημότες.
Ειδικότερα, για τους δήμους της περιοχής, προβλέπονται οι κάτωθι αυξήσεις για το 2023, σε σχέση με τη φετινή χρονιά, οι οποίες μάλιστα πρέπει να εγγραφούν άμεσα στους προϋπολογισμούς των δήμων:
| 2022 | 2023 | |
| Κοζάνη | 2.077.756 | 3.024.900 |
| Εορδαία | 1.463.977 | 2.131.330 |
| Βόιο | 466.742 | 675.908 |
| Σέρβια | 278.073 | 404.832 |
| Βελβεντό | 92.005 | 133.304 |
Συνολικά, δε, οι Δήμοι της Δυτικής Μακεδονίας θα κληθούν να πληρώσουν το 2023, 11.928.633 ευρώ, έναντι 8.211.650,81 ευρώ την φετινή χρονιά, μια δυσθεώρητη αύξηση για τους προϋπολογισμούς τους.
Οι Δήμοι έχουν προχωρήσει σε ομόφωνα ψηφίσματα και διεκδικούν από την ΔΙΑΔΥΜΑ την αναθεώρηση της τιμολογιακής πολιτικής. Στην κοινή συνέλευση της 20ης Σεπτεμβρίου το θέμα των αυξήσεων δεν συζητήθηκε καθώς πάρθηκε η απόφαση για επανεξέταση στις αρχές Οκτωβρίου εν όψει και της επιθυμητής εξεύρεσης λύσης που θα αφορά την συμπίεση του κόστους και την κρατική επιχορήγηση.
Η ΔΙΑΔΥΜΑ, η οποία επιτελεί ένα εξαιρετικό έργο στην διαχείριση των απορριμμάτων κάθε μορφής στην Δυτική Μακεδονία, εκπληρώνοντας ταυτόχρονα το σκοπό της περιβαλλοντικής φροντίδας αλλά και της οικονομικής μέριμνας, αναφέρει ότι με την επιβολή του τέλους ταφής για τις ποσότητες αποβλήτων που διατίθενται σε χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ), όπως προβλέπεται από τις 1.1.22 με το άρθρο 38 του Ν.4819/2021, ορίζεται το ποσό των 20 € ανά τόνο αποβλήτων για το 2022, χωρίς να γίνεται κανένας διαχωρισμός για το εάν τα απόβλητα αυτά προέρχονται από επεξεργασία ή διατίθενται ανεπεξέργαστα και χωρίς καμία ανάκτηση υλικών.
Ως εκ τούτου γίνεται σαφές ότι ο λόγος για την μεγάλη αύξηση των επιβαρύνσεων από τους Δήμους οφείλεται εν πολλοίς στην απόφαση της κυβέρνησης ΝΔ να αντικαταστήσει την εισφορά κυκλικής οικονομίας που είχε θεσμοθετήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με το Ν. 4609/2019 με οριζόντιο τέλος ταφής σε όλα τα απορρίμματα που οδηγούνται προς ταφή, ανεξάρτητα από το βαθμό επεξεργασίας τους.
Υπενθυμίζεται ότι η εισφορά κυκλικής οικονομίας, η οποία είχε θεσπιστεί από το ΣΥΡΙΖΑ το Μάιο του 2019, κατόπιν συνεργασίας με την ΚΕΔΕ, επρόκειτο να επιβληθεί από 01.01.2020, με αρχική χρέωση 10 €/τόνο και κλιμακούμενες εκπτώσεις, ανάλογα με την πρόοδο υλοποίησης έργων επεξεργασίας απορριμμάτων. Συγκεκριμένα, προβλέπονταν τα εξής:
• 35% έκπτωση εφόσον έχει ολοκληρωθεί η περιβαλλοντική αδειοδότηση Μονάδας Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) ή/και εγκατάστασης ανάκτησης βιοαποβλήτων
• 70% έκπτωση εφόσον έχει ολοκληρωθεί σύμβαση κατασκευής ή/και προμήθειας του συνόλου του έργου για την υλοποίηση Μονάδας Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) ή και εγκατάστασης ανάκτησης βιοαποβλήτων
• 100% έκπτωση (πλήρης απαλλαγή) εφόσον υπήρχε λειτουργία Μονάδας Μηχανικής Βιολογικής Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) ή και εγκατάστασης ανάκτησης βιοαποβλήτων
Είναι προφανές ότι η εισφορά κυκλικής οικονομίας, με τον τρόπο που επρόκειτο να εφαρμοστεί, είχε ως στόχο την κινητροδότηση ΟΤΑ Α’Βαθμού και ΦοΔΣΑ για την επιτάχυνση υλοποίηση έργων επεξεργασίας απορριμμάτων, χωρίς να πριμοδοτεί την καύση. Με δεδομένο ότι στη Δυτική Μακεδονία ήδη από τον Ιούνιο του 2017 το σύνολο των παραγόμενων σύμμεικτων αποβλήτων οδηγείται προς επεξεργασία στην Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων και μόνο ένα ποσοστό αυτών της τάξης του 36% οδηγείται για ταφή, γίνεται σαφές ότι με την εισφορά κυκλικής οικονομίας οι Δήμοι της ΠΕ Κοζάνης θα είχαν έως μηδενική επιβάρυνση.
Παρά τις αντιδράσεις στην οριζόντια επιβολή τέλους ταφής, αλλά και την αντίδραση της ΚΕΔΕ, η οποία στην Απόφαση ΔΣ της 24.08.2022 ζητά την αναστολή της εφαρμογής του τέλους ταφής έως το 2023 και την πλήρη αναμόρφωσή του με διαχείριση των εσόδων από την Αυτοδιοίκηση, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιμένει, γνωρίζοντας ότι στην με τον τρόπο αυτό το μόνο που κινητροδοτείται είναι η παραγωγή δευτερογενών καυσίμων και η καύση, εφόσον η διαλογή στην πηγή και η ανακύκλωση παραμένουν στάσιμες και σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Το μόνο που θα επιτευχθεί στο τέλος είναι η επιβάρυνση των πολιτών με αυξημένα δημοτικά τέλη, αλλά και η συγκέντρωση εσόδων στον ΕΟΑΝ, με αδιαφανές πλαίσιο διαχείρισης, ενώ αντίθετα με το Ν. 4609 είχε προβλεφθεί ότι τα έσοδα από την εισφορά κυκλικής οικονομίας θα επέστρεφαν στους ΟΤΑ για να ενισχυθεί η ανακύκλωση.
Επειδή η επιβάρυνση των δήμων της Π.Ε Κοζάνης λόγω των προτεινόμενων αυξήσεων είναι πολύ μεγάλη, άρα και πολύ πιθανή η αντίστοιχη μετακύλισή της στους δημότες, την ώρα που βιώνουν απανωτές αυξήσεις στην ενέργεια, τις μεταφορές και τα είδη πρώτης ανάγκης,
Επειδή η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιμένει στην επιβολή του τέλους ταφής παρά τις δικαιολογημένες αντιδράσεις της αυτοδιοίκησης και των φορέων διαχείρισης απορριμμάτων, ουσιαστικά πριμοδοτώντας την καύση και την αδιαφανή διαχείριση πόρων των πολιτών και της αυτοδιοίκησης,
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Πως προτίθεται να ενισχύσει τους ΦΟΣΔΑ της ΠΕ Κοζάνης ώστε να ανταπεξέλθουν στις επικείμενες αυξήσεις για την διαχείριση των απορριμμάτων;
2. Προτίθεται να τροποποιήσει τη διάρθρωση του τέλους ταφής του άρθρου 38 του 4819/2021 (ΦΕΚ 129/Α/23-7-2021), επαναφέροντας τις κλιμακούμενες εκπτώσεις που είχαν ενσωματωθεί στην εισφορά κυκλικής οικονομίας του Ν. 4609, ανάλογα με το βαθμό ωρίμανσης ή/και υλοποίησης έργων επεξεργασίας απορριμμάτων, θέμα που επαναφέρει και η ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Βέττα Καλλιόπη
Φάμελλος Σωκράτης
