Ο ΛΑΟΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΚΑΣ ΕΞΙΣΤΟΡΕΙ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟΛΟΓΟΣ
– Η εμποροπανήγυρη της Κοζάνης διαχρονικά …
Ο “Νιάημερος” προπολεμικά κρατούσε εννέα (9) ημέρες και ξεκινούσε την πρώτη Τρίτη του Οκτωβρίου. Η μεγάλη εμποροπανήγυρη της Κοζάνης που θεσπίστηκε το 1880 επί δημαρχίας Νικολάου Χαλκιά, με άδεια του τότεΤούρκου Διοικητή, συνεχίζεται να διοργανώνεται ανελλιπώς μέχρι τις ημέρες μας, και να αποτελεί ένα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός για τους κατοίκους της πόλης.
Όπως είπε χαρακτηριστικά μιλώντας στο ράδιοΛόγος και τον Λύσανδρο Ρήγα ο λαογράφος Γιάννης Κορκάς, τότε ο Νιάημερος ξεκινούσε την Τρίτη , ενώ Τρίτη και Σάββατο ήταν οι ημέρες που γινόταν η λαϊκή αγορά στην Κοζάνη. Ξεκίνησε σαν τοποθεσία από τη σημερινή πλατεία Λασσάνη, ενώ όπως τόνισε ο κ. Κορκάς την εποχή εκείνη γινόταν ζωοπανήγυρη από το Κεραμαριώ μέχρι τα Μπουντανάθκα .
Τότε δούλευαν πολύ οι πεταλωτές , οι σαμαράδες και άλλα παραδοσιακά επαγγέλματα, ενώ ο κόσμος περίμενε το παζάρι για να αγοράσει : Βελέντζες, νήματα για τον αργαλειό, υφάσματα, αλατζάδες. Το πανηγύρι, τότε, κάλυπτε όλη τη Δυτική Μακεδονία και μέρος της Θεσσαλίας και αποτελούσε μέγα γεγονός.
Τότε συναντούσε κανείς στον Νιάημερο επαγγέλματα όπως οι γανωτζήδες, που γάνωναν τα πιάτα και τα σινιά, τα χάλκινα πιάτα, γκιούμια . Επίσης, αγόραζε κανείς το δοχείο για την αρμνιά και λαϊνια για νερό.
Μέχρι το 1950 ο “Νιάημερος” ήταν στη Λασσάνη, μεταφέρθηκε στη Γιτιά, και έπειτα μεταφέρθηκε στον ΟΣΕ
Μεταπολεμικά, πουλούσαν διάφορα μπιχλιμπίδια, τα οποία έπαιρναν οι νεαροί. Αλλά και υφάσματα, ρούχα, αφού όπως τόνισε ο κ. Κορκάς, περίμεναν οι νοικοκυρές το πανηγύρι για να συμπληρώσουν τις ελλείψεις στο σπίτι τους.
Σήμα κατατεθέν και ο χαλβάς ο νιαημεριώτικος, φτιαγμένος από νιζεστέ, ενώ όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Κορκάς “Οι ταβάδες δεν τέλειωναν, αφού ο χαλβάς ήταν μοναδικός και παντού μοσχομύριζε φρέσκο βούτυρο…”.
Το πανηγύρι ήταν τόσο γνωστό στο λαό, ήταν και μια διασκέδαση , όπως προσέθεσε, λέγοντας πως πλέον περιορίστηκε. “Τότε ήταν κάτι μοναδικό, μιας και ήταν το μοναδικό ετήσιο πανηγύρι “, κατέληξε…
Β.Σ.
(Σημείωση: η φωτογραφία επάνω είναι του Μιχάλη Παλέντζα- http://www.kozanilife.gr.
1960, στιγμιότυπο από το Νιάημερο της Κοζάνης στην περιοχή της σημερινής λαϊκής αγοράς στην Αριστοτέλους).
