Διάβασα τον περασμένο μήνα μια ανακοίνωση του Μανώλη Στεργίου, Δημάρχου Βελβεντού για τον θάνατο του Χάρη Λιούτα συμπατριώτη του, διαγράφοντας τη ζωή του και τιμούσε τη μνήμη του.

Ο Χάρης – Χαρίσης Λιούτα εκ Βελβεντού είχαμε γνωριστεί στο Βαλταδώρειο γυμνάσιο ως μαθητές όπου φοιτούσε κι αυτός

Στη συνέχεια πήγε στη σχολή ΕΚΕΧ της πολεμικής αεροπορίας, όπου φοιτούσαν και οι Κοζανίτες αείμνηστοi Λάμπης Βίσκος συνέχισε στην πολεμική αεροπορία και διακρίθηκε στον πόλεμο της Κορέας το 1952, επίσης ο Μανώλης Μαλούτας και φίλος, αποχώρησε από το ΕΚΕΧ και πήγε στην Ολυμπιακή αεροπορία ως πιλότος και λόγω μεγάλης κατάρτισης έγινε εκπαιδευτής πιλότων, που εκπαίδευσε 120 πιλότους που εργάζονταν στην Ολυμπιακή. και ο Κώστας Λιάνας ομοίως και φίλος είναι εν ζωή και μου είπε ότι ο Λιούτας ήταν και εκπαιδευτής στην ΕΚΕΧ. Ο Λιούτας Μετά την πολεμική αεροπορία πήγε στην Ολυμπιακή εταιρεία ως Χειριστής πιλότος. Και ότι έχει υιό πιλότο σε εμπορική αεροπορική εταιρεία. Λέει ακόμη ο Λιάνας, ότι ήταν και ο Απόστολος Αντωνιάδης από το Μαυροδέντρι στην EKEX που συνέχισε στην πολεμική αεροπορία και αποστρατεύτηκε με το βαθμό του Υποπτεράρχου, αείμνηστος. Επίσης στη σχολή ήταν και ο Λώρης Βουδικλάρης, ο οποίος συνέχισε στην Πολεμική αεροπορία και αποστρατεύτηκε με το βαθμό του υποπτεράρχου. Είναι εν ζωή, κατοικεί στην Αθήνα. Ο Κώστας Λιάνας συγκινήθηκε με τις αναμνήσεις που του θύμισαν ωραίες ώρες στη σχολή και τους συναδέλφους του χειριστές που πετούσαν και έκαναν διάφορες πτητικές ασκήσεις. Απεχώρησε από τη σχολή και πήγε στην Αυστραλία που είχε λάβει πρόσκληση. Είναι παντρεμένος με την Ναννά Χονδροκώστα και έχουν δύο παιδιά που γεννήθηκαν στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας. Το Τζίμη – Δημήτρη Δ/ντής ΔΕΔΔΕΗ περιοχής Κοζάνης είναι Ηλεκτρολόγος μηχανικός και η κόρη τους Καίτη ομοίως ηλεκτρολόγος μηχανικός και είναι τεχνική Δ/ντρια στο υποκατάστημα της μεγάλης Αγγλικής εταιρείας Lioyd που πιστοποιεί παραγωγές, κατασκευές και όλων των προϊόντων. Το υποκατάστημα εδρεύει στο Χιούστον του Τέξας των ΗΠΑ. Ελέγχει επίσης τον Καναδά, τη Βραζιλία και τη Νότιο Αμερική. Στην εταιρεία αυτή εργάζεται από χρόνια, η Καίτη Λιάνα παρέχει τις υπηρεσίες της εργαζόμενη με επιμέλεια και προσήλωση στο σπουδαίο αυτό έργο που προσφέρει η εταιρεία στις κοινωνίες με παγκόσμια δικτύωση. Η εταιρεία τιμά το στέλεχος της Καίτη Λιάνα και της ανέθεσε την Διευθυντική αυτή θέση, στον παγκόσμιο κύκλο των εργασιών της. Στο χιούστον διαμένουν οι Κοζανίτες Νίνα Κοντοδίνα – Περοπούλου, πρώην πρόεδρος της Παμμακεδονικής Ένωσης Αμερικής. Και τα αδέρφια Πέτρος και Χριστίνα του Ηλία Βαμβακά, διατηρούν εστιατόριο και ο πατέρας τους έχει ταφεί στην Κοζάνη, που τον συνόδευσαν τα παιδιά του τα οποία και γνωρίσαμε . Με τον πατέρα τους γνωριζόμασταν.

Ο Λαός λέγει ότι «όσα δεν φέρνει ο χρόνος» «φέρνει η ώρα του χρόνου». Συναντηθήκαμε με τον Χαρίση τον Ιούλιο του 1995 στη Μελβούρνη της Αυστραλίας εκτελώντας το δρομολόγιο Αθήνα-Αυστραλία-Αθήνα, με την πτήση του αυτή επέστρεψα στην Ελλάδα. το προηγούμενο βράδυ όμως, συναντηθήκαμε στο σπίτι του Ζήση Δαρδάλη εκ Σιατίστης μεγάλος επιχειρηματίας στη Μελβούρνη είναι και χορηγός στο Ινστιτούτο Μακεδονικών σπουδών της Αυστραλίας με Διευθυντή τον Τάσο Τάμι καθηγητή στο πανεπιστήμιο ΛΑΤΡΟΠ της Μελβούρνης, εκ Θεσσαλονίκης, η γυναίκα του είναι και αυτή καθηγήτρια πανεπιστημίου καταγόμενη από την Εράτυρα Κοζάνης. Ο Δαρδάλης ενισχύει οικονομικά και τα γηροκομεία των ομογενών και ποδοσφαιρική ομάδα στην οποία είχε φέρει προπονητή τον Πούσκας. Έκανε δεξίωση στο πλήρωμα του αεροσκάφους , προσκαλώντας και το σύλλογο Σιατίστης Μελβούρνης και το σύλλογο Κοζανιτών ο Λασσάνης, στην οποία παραβρέθηκα ως φίλος του Δαρδάλη και μέλος του Ι.Μ.Σ. Αυστραλίας, όταν πληροφορήθηκε ο Δαρδάλης ότι ο Πιλότος είναι από το Βελβεντό Κοζάνης και θα ταξίδευε η μικρή του κόρη για Ελλάδα και Σιάτιστα, γι’ αυτό και ήθελε να τους γνωρίσει, συμπεριφορά παλαιού άρχοντα και ευεργέτη .Είναι γνωστοί οι ευεργέτες Σιατιστηνοί έχον παράδοση. Στη δεξίωση λοιπόν, συνάντησα τον Χάρη-Χαρίση Λιούτα μετά από χρόνια και μιλήσαμε, ενθυμούμενοι και τα μαθητικά μας χρόνια. Επίσης είχε καλέσει ο Δαρδάλης και τα αδέρφια Ζανδέ Θωμά και Νικηφόρο που είναι από το Βελβεντό, είχαν μεγάλο κρεοπωλείο στη Μελβούρνη, φωτογραφία. Συνομίλησε ο Λιούτας και με τους συμπατριώτες του αφούς Ζανδέ .Είναι Πολύ καλή άνθρωποι. με περιποιήθηκαν κατά την παραμονή μου στην Αυστραλία. Ο Θωμάς είναι μέλος και στη διοίκηση του Συλλόγου των Κοζανιτών «ο Λασσάνης» Μελβούρνης. Οι περισσότεροι Βελβεντινοί είναι εγκαταστημένοι στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας. Τους είχα συναντήσει όταν πήγα στο Σίδνεϋ και όπως έμαθα είναι επιδέξιοι τεχνίτες να κατασκευάζουν ωραίες πισίνες στα σπίτια των πλουσίων του Σίδνεϋ. οι κάτοικοι του Σίδνεϋ προσέχουν και ευχαριστούν τους καλλιτέχνες μετανάστες Βελβεντινούς.

Την επομένη ημέρα ταξιδεύσαμε για Ελλάδα. Με προσκάλεσε ο Χαρίσης στο πιλοτήριο, μαζί με την κόρη του Δαρδάλη, υπάρχει και φωτογραφία, και μας ενημέρωνε για την πτήση, δίπλα ήσαν και οι άλλοι δύο χειριστές του αεροπλάνου. το δείχνει η φωτογραφία .Στην πτήση αυτή μέσα στο αεροπλάνο ήταν και ένας άλλος Βελβεντινός. Ο Νίκος Ασημής Γιατρός που διέμεινε στη Θεσσαλονίκη, το είπα αυτό στον Λιούτα και αμέσως συναντήθηκαν και συνομίλησαν ενθυμούμενοι τα παιδικά τους χρόνια στο Βελβεντό, το μετόχι με τα πλατάνια το κρύο νερό, τους χορούς που είχαν καθιερώσει να γίνονται κάθε Κυριακή βράδυ, και «ρίχνουνταν» όλοι στην πίστα σε σκόρπιο χορό.

Στη δεκαετία πενήντα και αρχές εξήντα «Πηγαίναμε κι εμείς ως νεαροί από την Κοζάνη και χορεύαμε στο πάρτι των Βελβεντινών. διέφερε βέβαια από τα σημερινά πάρτι, ήταν μια λαϊκή εκδήλωση με κοσμιότητα. Το πρωί πήγαιναν οι χορευτές στη δουλειά τους , είναι εργατικοί και νοικοκυραίοι, τους γνωρίζω καλά. Οι βελβεντινοί έχουν μια λαϊκή παράδοση ότι το νερό που πίνουν, κάνει τα κορίτσια τους όμορφα, Όντος έτσι είναι ,όπως είναι όμορφο και το Βελβεντό. Στο νερό που έρχεται από τα Πιέρια όρη μπορεί να πλένονται οι μούσες και διαρρέουν οι χάρες τους».

Έχουν Λαογραφική θυμοσοφία τα γραφόμενα.. Ήταν πράγματι απρόσμενη η συνάντηση Λιούτα – Ασημή και μάλιστα υπό τις συνθήκες να συναντηθούν στο αεροπλάνο στο οποίο πιλότος ήταν ο Βελβεντινός Λιούτας με το οποίο ταξίδευε ο Βελβεντινός Ασημής. Δηλαδή, έγινε συνάντηση στους αιθέρες, «κάτι καλό θα έρθει» λέει η λαϊκή ποίηση. Ο Ασημής ήταν μαζί με τη γυναίκα του και την κόρη του, η γυναίκα του ήταν πρόεδρος της Παμμακεδονικής Ένωσης Λονδίνου και συμμετείχε στο συνέδριο του Ινστιτούτου Μακεδονικών σπουδών στη Μελβούρνη, με θέμα «Βυζαντινή Μακεδονία» προσκαλεσμένοι 45 καθηγητές Βυζαντινολόγοι και Σλαβολόγοι Έλληνες και ξένοι, συμμετείχα κι εγώ, ως μέλος του ΙΜΣ. Η κόρη του Ασημή σπούδασε στο Λονδίνο μουσική, είναι υψηλής αισθητικής πιανίστα και έπαιζε κομμάτια στο διάλυμα του συνεδρίου. Στην Αυστραλία γνωρίστηκα μαζί τους και στο αεροπλάνο που συνταξιδεύαμε πρότεινα να ‘ρθει η κόρη Κατερίνα και να δώσει συναυλία Πιάνου στην Κοζάνη. Δεχθήκανε και όταν η κόρη θα είναι ελεύθερη από υποχρεώσεις είπαν θα ‘ρθουμε. Μετά από δύο χρόνια την 8-5-1997 ήρθαν στην Κοζάνη όλοι μαζί και έδωσε ρεσιτάλ Πιάνου η Κατερίνα στην αίθουσα τέχνης υπό την αιγίδα του συλλόγου συναυλιών και μορφωτικής κινήσεως που ήταν τότε πρόεδρος ο αείμνηστος φίλος μου Χρήστος Κλόνταρης. Το δείχνει η φωτογραφία.

Όταν περνούσαμε τον Ινδικό Ωκεανό, που έχει κενά αέρος η αεροσυνοδός είπε να δέσουμε τις ζώνες μας γιατί θα έχει αναταράξεις, το κενό αέρος φθάνει μέχρι 70 μέτρα που αναταράσσει το αεροπλάνο. Παρέμεινα στο πιλοτήριο και βλέπαμε στο βάθος πολλές αστραπές, τις βροντές δεν τις ακούγαμε. Λέω στον Χαρίση Λιούτα άλλαξε πορεία γιατί θα πέσουμε πάνω στις αστραπές. Απάντηση ,μην ανησυχείς μας κατευθύνει το Ραντάρ, εάν περάσει το αεροπλάνο δίπλα από τις αστραπές περίπου εκατό μέτρα, καίγεται αμέσως. Είχα μάθει και πολλά στοιχεία από την πτήση ενός αεροπλάνου, απέχει η Αυστραλία 20.000 χιλιάδες χιλιόμετρα από την Ελλάδα.

Μετά από 12 ώρες ταξίδι προσγειώθηκε το αεροπλάνο στη Μπανγκόκ πρωτεύουσα της Ταϊλάνδης. Εκεί εφοδιάζεται το αεροπλάνο από καύσιμα και το πλήρωμα του αεροσκάφους αλλάζει βάρδια, δηλαδή αντικαθίσταται μετά από 12 ώρες εργασία από άλλο πλήρωμα το οποίο ήταν στη Μπανγκόκ. Αυτό λέει ο κανονισμός τους. Ο Λιούτας με το πλήρωμα θα καθότανε στην Μπάνγκοκ και την επομένη θα αναλάμβαναν την νέα πτήση που θα ερχότανε από την Αυστραλία για την Ελλάδα. Οι επιβάτες του αεροπλάνου κατεβήκαμε στο DUTY FREE SHOPS για δύο ώρες και «χαζέβαμε» τα ωραία πράγματα που είχαν εκεί μέσα και ιδιαίτερα Καλλιτεχνήματα φτιαγμένα από χέρια Ταϊλανδών Ασιατικής κουλτούρας. Αναχωρήσαμε μετά από δύο ώρες και είχαμε πτήση άλλες 12 ώρες για να φτάσουμε στην Ελλάδα. Ήμασταν 24 ώρες στο αεροπλάνο. Γι’ αυτό και χρειάζεται να έχεις μαζί σου βιβλία να διαβάζεις.

Από αλλού ξεκίνησα και αλλού έφτασα, έχουν όμως ιστορική αλληλουχία , σύνθεση και συνδέθηκαν από τη ροή του Λόγου Είναι όμως μια εικόνα των ανθρώπων της κοινωνίας και των συμπατριωτών μας με διαδρομή πολύπλευρη και ανθρώπινη.

Τιμούμε με τη γραφίδα αυτή και την μνήμη των αποβιωσάντων, και λόγω του Ψυχοσάββατου είχαμε και την Εκκλησιαστική υμνολογία. Αιωνία η μνήμη τους τρεις φορές. Μνημονεύονται ο προσφάτως αποβιώσας Χάρης- Χαρίσης Λιούτας, και προ ετών, οι, Λάμπης Βίσκος, Μανώλης Μαλούτας και Απόστολος Αντωνιάδης. Πορευθείτε εν ειρήνη στην αιωνιότητα της ζωής και της ιστορίας. Αξέχαστοι φίλοι. Γιάννης Κορκάς

Φωτογραφίες

Ο Άρχοντας Ζήσης Δαρδάλης

Στη δεξίωση φαίνεται ο Χαρίσης Λιούτας, με άσπρο πουκάμισο και γραβάτα

Στο Πιλοτήριο μαζί και η κόρη του Δαρδάλη, ο Λιούτας και οι δύο χειριστές πιλότοι

Μπροστά στο μαγαζί του Ζανδέ με το Θωμά

Επάνω στη σκηνή της αίθουσας τέχνης με την οικογένεια του Ασημή και μέλη του συλλόγου συναυλιών