ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ  ΕΝΟΣ  ΚΟΖΑΝΙΤΗ

ΑΓΙΟΣ  ΜΟΔΕΣΤΟΣ  ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΩΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΩΝ

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ  ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ  ΠΟΥ ΕΞΕΛΕΓΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ

ΓΙΟΡΤΑΣΤΗΚΕ  Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΣΤΗ ΡΟΔΙΑΝΗ-ΚΟΖΑΝΗΣ

 

Ο  Άγιος Μόδεστος ήταν Πατριάρχης Ιεροσολύμων από το 632 μέχρι το 634 M.Χ.  και μαρτύρησε αποκεφαλισθείς από τους ειδωλολάτρες την 18-Δεκεμβρίου 634.

Το απολυτίκιό Του υμνολογεί «Οσίως τον βίον του διαπεράσας σοφέ, ποδήρει κεκόσμησαι  Ιερωσύνης  φαιδρώ, Ιερόαθλε Μόδεστε όθεν και εναθλήσας προθυμότατα πάτερ, νύν εν αγαλλιάσει τω Χριστώ συναγάλλη, πρεσβεύων υπέρ πάντων ημών των ευφημούντων Σε»

Ο Μόδεστος  ως νέος ήταν βοσκός Βοδιών και θεραπευθείς των κατοικιδίων ζώων. Έγινε γνωστός στην περιοχή της Παλαιστίνης για τα θαύματά του, γιατρεύοντας τα ασθενούντα ζώα με τη δύναμη της πίστεως που είχε και διάγοντας «βίον ενάρετον».

Από ποιμένας ζώων έγινε και ποιμένας ανθρώπων. Όταν εκοιμήθη ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ζαχαρίας, ο λαός σύμφωνα με τη συνήθεια που είχαν τότε στην περιοχή, μαζεύτηκαν στην εκκλησία ,έκλεισαν και σφράγισαν τις θύρες του Ναού και αυτός που θα άνοιγε τις πύλες του Ναού δια της προσευχής, αυτόν θα ανακήρυσσαν Αρχιεπίσκοπο. Διότι θα ήταν θέλημα Θεού να Αρχιερεύσει. Έτσι, οδηγήθηκε ο σεμνός     και ενάρετος, γνωστός για την πίστη  που είχε στο Θεό και γνωστά τα θαύματά του .Μπροστά στις θύρες του Ναού, προσευχήθηκε και άνοιξαν οι θύρες, και  ο λαός δια βοής τον ανέδειξε Αρχιεπίσκοπο Ιεροσολύμων. Φαντάζεστε πόσο χριστιανική και δημοκρατική ήταν η συνήθεια αυτή να αναδεικνύεται ο Επίσκοπος από το Λαό; Να έχει ο λαός γνώμη και ψήφο για τον ποιμένα του και να την εκφράζει; είναι  κορυφαία χριστιανική Αρχή και συμπεριφορά. Πόσο κοντά στις αρχές της Θρησκείας μας θα ήταν, να ίσχυε  αυτή η παν-χριστιανική συνήθεια και σήμερα και να εκλέγει τον ποιμένα του ο λαός της περιοχής που θα ήθελε   να  τον ποιμάνει .Διότι η Ορθοδοξία είναι  μια ελεύθερη  και κοινωνική χριστιανική φιλοσοφία, μια ανάταση  ζωής .Εάν αυτό γίνει κατανοητό από την Εκκλησία της Ελλάδας, στην  τρίτη χιλιετία  του Χριστιανισμού που εισήλθαμε   θα είναι χιλιετία της  Ανατολικής Ορθοδόξου πίστεως στην πανανθρώπινη ζωή.

Ο Ναός του Αγίου Μόδεστου κτίσθηκε στο χωριό  Ροδιανή Κοζάνης, γιατί εκεί υπήρχε μικρό εικονοστάσι προ τριών αιώνων και κατά την παράδοση την περίοδο εκείνη είχε ενσκήψει μεγάλη θανατηφόρα επιδημία στα ζώα  και οι κτηνοτρόφοι της περιοχής έκτισαν ένα εικονοστάσι όπου προσεύχονταν για να τους βοηθήσει  να σταματήσει η επιδημία. Εισακούσθηκαν οι παρακλήσεις από τον Άγιο Μόδεστο, τον προστάτη και θεραπευτή των ζώων και η ενσκήψασα επιδημία , έπαυσε ως εκ θαύματος  να θανατώνει τα ζώα, και κάθε χρόνο τον τιμούσαν  την ημέρα της μνήμης Του. Ο χώρος αυτός για τους κτηνοτρόφους  και τους ανθρώπους της περιοχής εθεωρείτο Ιερός, βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά της Ροδιανής στα ριζά του βουνού  Μπούρινος και περιβάλλεται από πολλά πουρνάρια .

Ένας χώρος που αποπνέει πράγματι Ιερότητα. Βράχια και πουρνάρια που αναδύουν  την αγνότητα της φύσεως και μια ήρεμη ατμόσφαιρα ενός ημιάγριου τοπίου, αλλά ευωδιαστός από βλάστηση των λουλουδιών του βουνού  . Ο χώρος αυτός θεωρείτο  Βακούφιος , ανήκοντος δηλαδή σε κάποιο Ιερό  ίδρυμα εκκλησίας ή μοναστηριού, χωρίς να είναι γνωστό σε ποιο συγκεκριμένο μοναστήρι ανήκει. Οι χωρικοί πάντως  σέβονταν τον χώρο αυτόν, λέγοντας ότι είναι «βακούφ- Ιερός», και παρέμεινε απρόσιτος

Την πρωτοβουλία να κτισθεί Ναός και να γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου από τους κτηνοτρόφος, ανέλαβε ο   πολιτιστικός σύλλογος  Αλιάκμων «Τσιαρτσιαμπάς». Ο οποίος στο ενεργητικό του έχει πάμπολλες πρωτοβουλίες και έδωσε νέα πολιτιστική ώθηση και χρώμα στα 17 χωριά που ανήκουν γεωγραφικός στον Αλιάκμονα ποταμό.

Είναι ένας σύλλογος που αναβίωσε ήθη και έθιμα της περιοχής, φροντίζει για τη διατήρησή  και τη διάδοσή τους στις νέες γενιές και γενικώς αναδεικνύει την  πολιτιστική  ηθογραφία  των κατοίκων  των χωριών αυτών, τιμώντας παράλληλα κάθε χρόνο και  τους ανθρώπους εκείνους που κατάγονται από την περιοχή και που έχουν διακριθεί στα γράμματα, στις επιστήμες και σε άλλους κοινωνικούς τομείς. Είναι με μια λέξη άξια επαίνου η διοίκηση του Αλιάκμονα,  ώστε δικαίως μπορεί να χαρακτηρισθεί ο σύλλογος, ως μια παραδοσιακή  όαση της περιοχής του Τσιαρτσιαμπά  με πνευματικό περιεχόμενο στη σημερινή  παραπαίουσα κοινωνία μας.

Το 1991 ο σύλλογος Αλιάκμων ανέπτυξε την πρωτοβουλία και σε συνεργασία με τους κτηνοτρόφους της περιοχής έκανε την πρώτη εκδήλωση ,μετά από πολλά χρόνια  που είχε ξεχασθεί, αναβιώνοντας την παράδοση της μνήμης του Αγίου Μοδέστου την ημερομηνία της γιορτής του  εκεί που ήταν παλαιά το εικονοστάσι .Κατά την γιορτή του Αγίου οι κτηνοτρόφοι  πηγαίνουν στην εκκλησία και καταθέτουν μπροστά στην

εικόνα του στάμνες με νερό και «πνάκ’»,-ξύλινο πιάτο μικρής διαμέτρου με καπάκι- και εντός αυτού έχουν αλάτι, που συμβολίζουν τα δύο συστατικά στοιχεία της ζωής των γιδοπροβάτων και ακόμη με το αλάτι βοηθούνται να κατεβάσουν γάλα. Ο Ιερέας διαβάζει την ακόλουθη  ευχή « Ο του φωτός δημιουργός Κύριε Ιησού Χριστέ………. Απέλασον Δε αποδίωξον δια του ονόματος του δούλου σου Μοδέστου από πάντων αυτού  των κτηνών παντοίαν βλάβην και νόσον…….Ευλόγησον και πλήθυνον τα κτήνη αυτού, ως ευλογήσας και επλήθυνας τα ποίμνια Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ και πάντων των σε θεραπόντων………..Αμήν»

Το 1994 σε συνεργασία με το σύλλογο κτηνοτρόφων περιοχής Κοζάνης πρόεδρος του οποίου ήταν ο Αρνίδης Π. τον πρόεδρο της κοινότητας Ροδιανής Λεωνίδα . Ρουσιάδη και τον παπά -Θωμά Ιερέα του χωριού προχώρησαν και έθεσαν το θεμέλιο λίθο στο χώρο που αναφέρουμε παραπάνω όπου από τα παλιά χρόνια  λατρεύονταν  ο Άγιος, δίπλα στο όμορφο χωριό Ροδιανή, (από το οποίο έχω θλιβερές  αναμνήσεις σε δύσκολους χρόνους. Όταν τον Απρίλιο του  1941 οι γερμανοί βομβάρδισαν την Κοζάνη, φύγαμε και πήγαμε οικογενειακός στη Ροδιανή σε κάποιο συγγενικό  μας πρόσωπο και εκεί ,εμείς  οι μικροί ,παίζαμε αμέριμνοι και μετρούσαμε τα αεροπλάνα  Στούκας των γερμανών που βομβάρδιζαν τα στενά του σαρανταπόρου, όπου οι συμμαχικές δυνάμεις μαζί με Ελληνικές  είχαν οχυρώσει τη φυσική αμυντική γραμμή του σαρανταπόρου). Με συντονισμένες ενέργειες και με εράνους συμβάλλοντες όλοι οι κτηνοτρόφοι κτίστηκε η εκκλησία σε σύντομο χρόνο και το 1997 έγιναν τα θυρανοίξια του Ναού. Έκτοτε γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου Μόδεστο στις 18 Δεκεμβρίου στο πολύ συμπαθητικό Ναό του ,με Θεία λειτουργία και με πανηγυρικό τρόπο. Στη γιορτή συμμετέχουν ο σύλλογος Αλιάκμων ο οποίος  είχε την πρωτοβουλία αναβιώσεως της γιορτής και ανεγέρσεως του Ναού, και ο γεωργοκτηνοτροφικός σύλλογος .Παρέστημεν φέτος για πρώτη φορά στη Θεία λειτουργία, όπου προεξήρχεν αυτής, ο Πρωτοσύγγελος της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης πατήρ Δωρόθεος,   από την Κίσσα Κοζάνης, ο Ιερέας του χωριού Παπαθωμάς και ό έτερος Ιερέας Παπανικόλας εκ Ροδιανής καταγόμενος και στο εξωκκλήσι της Αγίας Παρασκευής Ιερουργεί, όπου πολύ σύντομα θα γίνει ενοριακός Ναός.( από χρόνια λειτουργεί άτυπα ως ενοριακός ναός). Συμμετείχαν πολλοί κτηνοτρόφοι,  μέλη του Αλιάκμονα και κάτοικοι της Ροδιανής. Μπροστά στο Ιερό βήμα ήταν αραδιασμένες οι κανάτες με το νερό και τα «πνάκ’» με το αλάτι. Μια ατμόσφαιρα  και κατάνυξη εντός του Ναού

που σε εντυπωσίαζε βλέποντας όλα αυτά και νιώθοντας τη βαθειά πίστη του λαού, την προσήλωση στην παράδοση και στις Ελληνοχριστιανικές αξίες, τις οποίες μόνο ο απλός λαός  της υπαίθρου ξέρει να τιμά και να διατηρεί..Ακολούθησε στο τέλος  της λειτουργίας μικρή δεξίωση στο προαύλιο του Ναού δίπλα στα αιωνόβια πουρνάρια

από λουκούμια,  αρνόψωμα, μελομακάρονα και αναψυκτικά, νηστεία γάρ. Το απόγευμα  στην πλατεία του χωριού χορευτικά συγκροτήματα χόρευσαν τοπικούς και δημοτικούς χορούς. Το μεσημέρι ο Παπανικόλας σύμφωνα με το έθιμο, προσέφερε ένα θαυμάσιο γεύμα στο σπίτι του με νηστίσιμα που τα παρασκεύασε η εξαιρετική μαγείρισσα παπαδιά, Άννα. Παρακάθησαν στο γεύμα , ο πρωτοσύγγελος Δωρόθεος, ο  επίτροπος της Αγίας Παρασκευής  και ψυχή της εκκλησίας , αείμνηστος ήδη Ζήσης Σακαλής,  με τη γυναίκα του Καίτη , που βοηθούσε πολύ στην καθαριότηταα της εκκλησία της Αγίας Παρασκευής και ο υπογράφων.

Η περιοχή του Αλιάκμονα διαθέτει περίπου 15.000 χιλιάδες γιδοπρόβατα με 300

Κτηνοτρόφους. Εκεί επάνω στο Μπούρινο αναφύεται πολύ πουρνάρι ,που τρέφονται τα γίδια γι’ αυτό και έχουν νόστιμο κρέας  και νόστιμο τυρί φέτα που παρασκευάζουν οι κτηνοτρόφοι καθώς και τουλουμίσιου.

Εύχομαι να έχουν την προστασία του Αγίου Μόδεστου εκτός από τα κτήνη και τα κατοικίδια ζώα και μερικά δίποδα, μπας και πάει η κοινωνία καλύτερα. Του χρόνου με υγεία  και παρόντας όλους τους  κτηνοτρόφους. Και φυσικά ο σύλλογος Αλιάκμων με τις πρωτοβουλίες του.

 

 

Αυτό το κείμενο το είχα γράψει  στις 23-Δεκεμβρίου-1999 και το επαναφέρω φέτος μετά από 17 χρόνια που  γιορτάζεται  η μνήμη του Αγίου Μόδεστου. Φέτος   δεν μπόρεσα να παραστώ  στη Θεία Λειτουργία..Είναι μια πολύ καλή Θρησκευτική παράδοση  των κτηνοτρόφων , που έχει χρώμα υπαίθρου και εγγράφεται  στην τοπική θρησκευτική  ιστορία  και ακόμη να πληροφορείται ο λαός της περιοχής και οι κτηνοτρόφοι. .Επίσης να προσθέσω ότι από χρόνια πρόεδρος του συλλόγου Αλιάκμων, είναι ο Ναπολέων Κοντός, που έχει αναπτύξει μεγάλη δραστηριότητα, κάνει πολλές εκδηλώσεις , τηρώντας τα έθιμα και την κουλτούρα της περιοχής του «Τσιαρτσιαμπά».  

 

               Γιάννης  Κορκάς

                                                                              20-12-2016