Η θρησκεία, την οποία είχαν διαμορφώσει οι πρόγονοί μας, πρόβαλλε ως θεούς πλάσματα της ανθρώπινης φαντασίας, κατ’ εικόνα και ομοίωση του ανθρώπου. Ένα από τα γνωρίσματά τους ήταν τα προνόμια που επιφύλασσαν για τους ίδιους αρνούμενοι να παραχωρήσουν αυτά και στους ανθρώπους, που, καλό είναι να τονιστεί, δεν ήταν πλάσματά τους, όπως και ο κόσμος. Για το λόγο αυτό τιμώρησαν σκληρότατα τον Προμηθέα, που από συμπόνοια προς τον άνθρωπο πρόσφερε σ’ αυτόν τη φωτιά! Κατά την εποχή της νεοτερικότητας ο Προμηθέας έγινε το σύμβολο εκείνων που επαναστάτησαν όχι βέβαια κατά των θεών του Ολύμπου, αλλά κατά του Δημιουργού του παντός, ο οποίος τόσο αγάπησε τον κόσμο, ώστε πρόσφερε για τη λύτρωση του ανθρώπου τον μονογενή του Υιό, καλώντας όλους μας να πορευτούμε προς τη θέωση!

Οι πρόγονοί μας δεν ήσαν στο σύνολό τους ικανοποιημένοι από την πατρογονική τους θρησκεία. Όλοι οι μεγάλοι στοχαστές της κλασικής περιόδου εξέφραζαν έντονες επιφυλάξεις για τις κρατούσες δοξασίες και δεν ήσαν λίγοι εκείνοι που μίλησαν για έναν Θεό με κορυφαίο τον Σωκράτη, ο οποίος και θανατώθηκε, με την παρέμβαση του ιερατείου, ως διαφθορέας των νέων. Δε ήταν όμως αρκετός ο λόγος των στοχαστών, για να αλλάξει τις κοινωνίες των πόλεων-κρατών της αρχαίας Ελλάδας, που βίωναν έντονη την παρακμή. Έτσι αυτές τάχιστα υποτάχθηκαν στους σφριγηλούς και πολεμικούς Ρωμαίους. Τότε ήλθε και το πλήρωμα του χρόνου, οπότε ο Θεός αποκαλύφθηκε στα πλάσματά του στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Ελάχιστα έχει ασχοληθεί η διανόηση κατά τη νεοτερικότητα με το πρόσωπο, το οποίο δίχασε την ιστορία σε προ και μετά Αυτού εποχή. Με περισσή ικανοποίηση αναλώθηκε στην προβολή και καυτηρίαση των ολισθημάτων των θεωρουμένων οπαδών του, αν και ο Χριστός δεν ήλθε για να αποκτήσει οπαδούς, αλλά να ζητήσει και να σώσει το απολωλός. Δύσκολο το εγχείρημα. Ακόμη και οι του στενότερου κύκλου του μαθητές στέκονταν ανήμποροι να κατανοήσουν τον διδάσκαλό τους. Έβλεπαν να χορταίνει χιλιάδες και στενοχωρούνταν, όταν λησμονούσαν να προμηθευτούν ψωμιά. Άκουγαν τα φοβερά ουαί κατά των αρχόντων, διψούσαν όμως και οι ίδιοι για πρωτοκαθεδρίες. Ορκίζονταν πίστη μέχρι θανάτου, αλλά τον εγκατέλειψαν πλην ενός στο Συνέδριο και στον Γολγοθά! Και όμως ο Χριστός είχε δείξει τη δόξα του κατ’ επανάληψη με αποκορύφωση την ένδοξη Μεταμόρφωσή του.

Αρκετοί είναι εκείνοι που θέλουν να κλείνει η «Υπόθεση Ιησούς» σε κάποιο μνημείο, το οποίο «επιστήμονες» αναζητούν! Άλλοι, αρνούμενοι την προσωπική τους θέωση, προβάλλουν το κήρυγμα του Χριστού ως την υπέρτατη ουτοπία. Τέλος, πολλοί περισσότεροι, τον εγκαλούν για τα τραγικά σφάλματα «οπαδών» του. Εμπαθείς και ανιστόρητοι όχι μόνο αρνούνται να εκφέρουν λόγο συμπάθειας προς θύμα φρικτής κακοδικίας, το οποίο επί του σταυρού ζήτησε τη συγχώρηση των δημίων του, αλλά διαστρέφουν και τα συμβάντα τόσο κατά τον δημόσιο βίο του, αλλά και μετά την Ανάστασή του.

Ο Ζακχαίος, ο άπληστος και αρπακτικός τελώνης, χωρίς εξαναγκασμό αποφάσισε να επανορθώσει για τις αδικίες, που είχε διαπράξει. Το παράδειγμά του ακολούθησαν στην μετά Χριστόν εποχή πλήθος άλλων απλήστων, οι οποίοι επέλεξαν την εκούσια φτώχια. Η πόρνη άλειψε με πολύτιμο μύρο τα πόδια του σε ένδειξη ευγνωμοσύνης. Και άλλες πόρνες ακολούθησαν το παράδειγμά της και τιμώνται ως άγιες της Εκκλησίας του Χριστού: Μαρία η Αιγυπτία, Ευδοκία, Πελαγία και Ταϊσία είναι κάποιες. Ο Θεός γνωρίζει πολύ περισσότερες. Ο Πέτρος τον αρνήθηκε μπροστά σε μια υπηρετριούλα. Μετά την Πεντηκοστή όμως δίνει με τον λόγο του διαχρονικό παράδειγμα στάσεως πιστού και όχι οπαδού: «Πειθαρχείν Θεώ μάλλον ή ανθρώποις»! Στη γραμμή αυτή στοιχήθηκαν όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας, που αρνήθηκαν να υποταχθούν στα αντίθεα κελεύσματα των κατά καιρούς ισχυρών και έδωσαν το νέφος των μαρτύρων από την εποχή των ρωμαϊκών διωγμών μέχρι τους αθεϊστικούς του 20ου αιώνα! Ο ληστής, που συσταυρώθηκε με τον Χριστό πραγματοποίησε εκπληκτική υπέρβαση ζητώντας έλεος από έναν ανήμπορο στο έπακρο, καταδικασμένο όπως και ο ίδιος. Και είναι ο πρώτος κάτοικος του Παραδείσου, που ξανάνοιξε χάρη στη σταυρική θυσία του Χριστού, για να δεχθεί τους θεούς κατά χάριν.

Όλα αυτά αποτελούν αδιαμφισβήτητες μαρτυρίες ότι ο ευαγγελικός λόγος δεν είναι ουτοπία. Βέβαια οι άνθρωποι διαχρονικά ελκόμαστε από τη «μαγεία» των αριθμών, ακόμη και οι πιστοί. Δεν προσέξαμε λόγους του Χριστού, όπως «μη φοβού το μικρόν ποίμνιον» και «τι στενή η πύλη και τεθλμιμένη ο οδός, η απάγουσα εις την ζωήν, και ολίγοι εισίν οι ευρίσκοντες αυτήν». Γι’  αυτό και σπεύσαμε, μετά την επικράτηση της νέας πίστης σε κάποιες κοινωνίες να αποκαλέσουμε αυτές χριστιανικές. Και ήσαν οι κοινωνίες αυτές που έδωσαν πλήθος αφορμών για καταδίκη του ευαγγελικού λόγου σε μια προσπάθεια απελευθέρωσης από ζυγό δουλείας, με πρωταγωνιστές ανθρώπους δουλωμένους σε πάθη, ακόμη και ατιμίας. Η ταύτιση των έργων των κατά την ταυτότητα και μόνο χριστιανών με τον λόγο του Χριστού συνιστά τη μεγαλύτερη ατιμία στην ιστορία του ανθρώπου. Είναι αναμφισβήτητο ότι η θρησκευτική ηγεσία της χριστιανοσύνης στη Δύση σε αγαστή συνεργασία με τους κοσμικούς ηγεμόνες στραγγάλισε την ελευθερία των λαών, το πολυτιμότερο δώρο του Θεού στο πλάσμα του. Είναι όμως επίσης αναμφισβήτητο όμως ότι, παρά τις θριαμβολογίες, οι δυτικές κοινωνίες πορεύονται σταθερά προς παρακμή, η οποία τις έχει φέρει εγγύς του αφανισμού. Έχοντας αρνηθεί τη μεταμόρφωση με την επενέργεια της θείας χάρης πορεύονται παραμορφούμενες συν τω χρόνω, αδυνατούσες να κατανοήσουν το μέγεθος του ξεπεσμού.

Στη θέση του αιωνίου προτύπου, του Χριστού, ο οποίος έθεσε στο περιθώριο τον ιδεαλισμό των προγόνων μας, η νεοτερικότητα επανέφερε την ωραιολογία των ορισμών των πανανθρωπίνων ιδανικών, τα οποία περιφρονεί στο έπακρο! Ελευθερία, ειρήνη, δικαιοσύνη, ισότητα υπερτονίζονται και συνάμα καταπατούνται ασύστολα από τους ισχυρούς. Δισεκατομμύρια συνανθρώπων μας έζησαν και ζουν τη φρίκη ανελευθέρων καθεστώτων και άλλα στερούνται όχι μόνο του επιουσίου άρτου, αλλά και του ποσίμου νερού, ενώ οι ισχυροί καταληστεύουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές των λαών και προκαλούν πολέμους για άθλια συμφέροντα. Και σπεύδουν οι θύτες των λαών να εγκαλέσουν τον Θεό, που «δεν βλέπει», για τις ανθρώπινες αθλιότητες, που είναι οφθαλμοφανείς, όπως βέβαια και κατά το παρελθόν. Σπάνια κάποιος, όπως ο Οππενχάιμερ, πατέρας αποκαλούμενος της ατομικής βόμβας, θα συγκλονιστεί από τις συνέπειες του επιτεύγματός του στη Χιροσίμα (6 Αυγούστου 1945, ημέρα γιορτής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Χριστού) και θα αναθεωρήσει στάση. Οι πολλοί πορεύονται από «θρίαμβο» σε «θρίαμβο» καταστροφής!

Μιμούμενοι τον άφρονα πλούσιο της ευαγγελικής παραβολής και με τη «βεβαιότητα» ότι ο βιολογικός θάνατος συνιστά το τέλος της ανθρώπινης ύπαρξης δεν προκαλούν συμφορές στα θύματά τους και μόνο, αλλά αυτοκαταστρέφονται επιλέγοντας τρόπο βίου ανελέητο και άκρως ιδιοτελή, βυθιζόμενοι στο πέλαγος εγωισμού και το μεγαλύτερο συνάμα του υπαρξιακού κενού. Ο δυτικός άνθρωπος των «φώτων» είναι άνθρωπος παραμορφωμένος στο έπακρον, αν και αυτοθαυμάζεται ως θεός, λόγω των επιτευγμάτων του στον τομέα της επιστημονικής έρευνας. Έχοντας αρνηθεί την πρόσκληση του Θεού-Δημιουργού να καταστεί θεός κατά χάριν, πίστεψε, όπως και οι πρωτόπλαστοι ότι μπορεί να γίνει θεός ερήμην του Θεού, τον οποίο αρχικά αμφισβήτησε και τελικά αρνήθηκε.

Είναι πλέον καιρός να αναλογιστούμε και εμείς την πορεία μας. Θα συνεχίσουμε να μιμούμαστε αυτούς που προκάλεσαν μύριες συμφορές στους άλλους αλλά και στους εαυτούς τους ή θα συνέλθουμε επανερχόμενοι στις πατρογονικές μας ρίζες; Σεν μας εναπόκειται να επιλέξουμε: Παραμόρφωση ή μεταμόρφωση;

ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ