Στο ξεκίνημα του 21ο αιώνα, οι πόλεις και τα αστικά τοπία μεταχηματίζονται για να ανανεώσουν την οικονομική ελκυστικότητα τους. Οι νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες καθιστούν κίνητρο για τη βελτίωση του αστικού χώρου. Με τέτοιο τρόπο που ανταγωνίζεται η μία πόλη την άλλη από θέση συγκριτικής αδυναμίας. Ο σκοπός είναι η προσέλκυση επιχειρήσεων που είναι ανταγωνιστικές και καινοτόμες και η δημιουργία φιλικού περιβάλλοντος ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή.
Σύμφωνα με τους Boyle και Rogerson, η αναγκαιότητα αναβάθμισης των σύγχρονων μεταμοντέρνων κοινωνιών για την βελτίωση της εικόνας των πόλεων συνδέεται με δύο βασικούς στόχους:
1) Ενίσχυση της ταυτότητας των πόλεων
2) Προώθηση της «πώλησης» της πόλης ως προϊόντος κατανάλωσης στο χρήστη.
Οι πόλεις που πρέπει να συντηρήσουν και να υποστηρίξουν τον ιστορικό και πολιτιστικό χαρακτήρα για να βελτιώσουν την οικονομία προς όφελος της πόλης ανήκουν στην κατηγορία των δημιουργικών πόλεων. Η ανάπτυξη κοσμοπολίτικου κλίματος αποτελεί προϋπόθεση ανάπτυξης των δημιουργικών πόλεων που σε σειρά πολιτιστικών εκθέσεων, χώρων πολιτισμού, καφενεία, θέατρα αναπτύσσεται η στρατηγική από την δημιουργική πόλη.
Η πόλη της Κοζάνης που αποτελεί φάρο στη διατήρηση της ιστορικής και πολιτιστικής μνήμης με τη διαχρονική αναβίωση εθίμων και παραδόσεων είναι φυσικά παράδειγμα δημιουργικής πόλης. Η ταυτότητα της Κοζάνης αφορά την πολιτιστική κληρονομιά είτε υλική αρχιτεκτονική, τοπωνύμια, μοναστήρια είτε της άυλης τραγούδια, έθιμα, λαϊκές ιστορίες είναι το κίνητρο για τον άξονα προσέλκυσης επισκεπτών και τουριστών.
Το έθιμο των φανών που συνοδεύεται από ποικίλες πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες είναι το branding από την πόλη, στο σήμα «κατατεθέν» που συμβάλλει στη δημιουργία ταυτότητας σε εθνικό, περιφερειακό, βαλκανικό επίπεδο. Με το αφήγημα για την πολιτιστική – τουριστική ανάπτυξη της πόλης είναι δίνεται έμφαση στο παρελθόν όσο και στο παρόν της πόλης. Η ανάδειξη δράσεων που αφορούν την αξιοποίηση από την μουσική παράδοση, τη λαϊκή τέχνη, την προβολή μουσείων, την αρχαιολογική συλλογή, την βιβλιοθήκη κ.α είναι καθοριστικός παράγοντας στην δημιουργία branding ενός τόπου.
Η ιστορία ενός τόπου από την μουσική παράδοση και την λαϊκή τέχνη μέχρι την αρχιτεκτονική των κατοικιών και των μουσείων είναι παράγοντας τόνωσης της οικονομίας και η δυνατότητα προώθησης και προβολής του πολιτιστικού αποθέματος. Η προσέλκυση επισκεπτών με τη βελτίωση της ελκυστικότητας ανανεώνει την ιδιαίτερη σημασία αναβίωσης πολιτιστικών εθίμων και λαϊκών παραδόσεων σε συνδυασμό με την εμψύχωση της τοπικής οικονομίας σε εθνικό, περιφερειακό και σε αδύναμα βήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Boyle M, και Rogerson R.J. (2001), “Power, Discourses and City Trajectories” στο Paddison, R., Handbook of Urban Studies, London: Sage Puplication
Αθανάσιος Ι. Αραβαντινός (2006). Τα νέα αστικά τοπία και η ελληνική πόλη, Αθήνα: Κριτική
Ευθύμιος Σπυρίδων Γεωργίου
Διπλ.Μηχανικός Χωροταξίας και Ανάπτυξης
