γράφει ο Γεώργιος Μ. Μπόντας
Τέως Δ/ντης της Μανουσείου Δημόσιας Βιβλιοθήκης Σιάτιστας – Λαογράφος

Το βράδυ της προπαραμονής των Χριστουγέννων 23 Δεκεμβρίου στις γειτονιές της Σιάτιστας ανάβουν μεγάλες φωτιές που τις λένε κλαδαριές. Πρόκειται για ένα έθιμο που συμβολίζει τις φωτιές που άναψαν οι ποιμένες στη Βηθλεέμ για να αναγγείλουν τη γέννηση του Χριστού. Αλλά δεν μπορεί παρά να επιβιώνουν και συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων που με φλόγα έστελναν το μήνυμα κάθε ευχάριστης αγγελίας ή λύτρωσης.

Οι Σιατιστινοί και ιδιαίτερα τα παιδιά από το Φθινόπωρο ακόμα συγκεντρώνουν ξερόχορτα φουρφούρια από τα αμπέλια και τα χωράφια «Το ΛΟΖΙΟ» και τον τοποθετούν σε μια αποθήκη. Η προετοιμασία έχει τη δική της ένταση και συγκίνηση. Η ένταση κορυφώνεται όσο πλησιάζουν οι μέρες.

Το απόγευμα της 23ης Δεκεμβρίου τοποθετείται και στερεώνεται μέσα σε μια τρύπα μήκους 0.50 – 0.70 εκατοστά του μέτρου, που ανοίγεται με τον καιρό, ένα ίσιο χοντρό ξύλο «το βεργί» 4-5 μέτρα. Στην κορυφή του ξύλου δένουν μια φούντα από τα πιο φανταχτερά ξερόχορτα και κατόπιν στολίζουν την κλαδαριά με τα ξερόχορτα, ενώ οι μικροί γύρω από τις κλαδαριές χτυπούν κουδούνια (Γκαβανούζες, τσιουκάνια και κυπριά).

Οι κλαδαριές ανάβουν στις 7 το βράδυ, παρουσία των τυπικών αρχών και πλήθος κόσμου, ο οποίος χορεύει γύρω απ’ αυτές με συνοδεία τοπικών αργάνων, που παίζουν το παρακάτω τραγούδι:

Πιδιά μ’ ήρθαν τα κόλιαντα
κι όλοι να ’τοιμασθείτι
πάρτι και τις τζιουμάκις σας
και στουν Αϊ-Λιά να βγείτι
κι απ’ τον Αϊ-Λιά στον Πρόδρομου
στα τρία τα πηγάδια.

Ικεί θα γεν’ το σύναγμα,
Κι όλου του συναγώγι,
θ’ ανάψουμε τις κλαδάρες,
θα πούμε κι του χρόνου.

Το άναμμα των κλαδαριών στη Σιάτιστα είναι μια γραφική γιορταστική εκδήλωση, αλλά και από τα χαρακτηριστικά έθιμα του δωδεκαημέρου στην πόλη μας.

Μετά το σβήσιμο των κλαδαριών στα κέντρα και στα σπίτια της Σιάτιστας γίνεται μεγάλο γλέντι.